Bakü’de XIX. Yüzyıla Ait İki Yapının Cephelerinde Görülen Yılan Arması


Creative Commons License

Aktemur A. M.

Kesit Akademi Dergisi, cilt.7, sa.29, ss.323-333, 2021 (Scopus)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 7 Sayı: 29
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.29228/kesit.54154
  • Dergi Adı: Kesit Akademi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus, International Bibliography of Social Sciences, MLA - Modern Language Association Database, Asos İndeks, Sobiad Atıf Dizini, Philosopher's Index full-text
  • Sayfa Sayıları: ss.323-333
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Özet

Yer altı,  yerüstü ve suda yaşaması, tarihin her döneminde yılana güç atfedilmesine neden olmuştur. Doğadaki bitkilerle beslenmesi, kabuk değiştirerek derisini yenilemesi gibi özellikleri, zehri ve panzehri nedeniyle pek çok kültürde yılanla ilgili mitler ve söylenceler üretilmiştir. MÖ. 3. binden itibaren Mezopotamya’daki kültürlerde, Mısırlılarda, Antik Yunan ve Roma mitolojilerinde, Orta-Asya İslamiyet Öncesi Türk destanlarında, batı kültürlerinde kısaca pek çok kültürde yılanla ilgili söylenceler ve mitler, yılana insanlarca pek çok sıfat yakıştırıldığını göstermektedir. Özellikle sağlık ve şifa kaynağı olduğuna dair sıfatlar, yılanın kutsallaştırılacak düzeyde sağlık ve tıp ile ilişkilendirilmesine vesile olmuştur. Azerbaycan’ın Başkenti Bakü’deki, başlangıçta hastane olarak inşa edilen ancak sonradan farklı işlevlerle kullanıldığı anlaşılan iki yapının cephelerinde karşılaştığımız yılanlı armalar, MÖ. 3000’li yıllardan günümüze kadar gelen medeniyetler arası kültürel etkileşimin ortak ürünü sağlık ve tıpla ilişkili sembollerin XIX. yüzyıldaki yansımalarıdır.

Abstract: The fact that it lives underground, above ground and in water has caused power to be attributed to the snake in every period of history. Myths and legends about snakes have been produced in many cultures due to its features such as feeding on plants in nature, renewing its skin by changing its shell, and its poison and antidote. In the cultures of Mesopotamia, Egyptians, Ancient Greek and Roman mythologies, Central-Asian Pre-Islamic Turkish epics, western cultures, in short, the myths and myths about snakes show that many adjectives have been attributed to the snake by people since the 3rd millennium BC. In particular, the adjectives indicating that it is a source of health and healing caused the snake to be associated with health and medicine at a level to be sanctified. The serpent coats of arms on the facades of two buildings in Baku, the capital of Azerbaijan, which were originally built as a hospital but later understood to have been used for different functions, date back to BC. the common product of intercivilizational cultural interaction from the 3000s to the present day is the reflection of the symbols related to health and medicine in the 19th century.