Akademik Veri Yönetim Sistemi
Cumhuriyetin 100. Yılında Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Yönetimi (Bitki Beslemede Yeni Paradigmalar, Yeni Nesil Ürünler ve Teknolojiler) Sempozyumu, Erzurum, Türkiye, 5 - 07 Aralık 2023, cilt.1, sa.1399, ss.33-69, (Tam Metin Bildiri)
Gıda güvensizliği çoğu zaman toplumsal huzursuzluk ve insan sefaleti olarak
ifade edilir. Toplum, çok da uzak olmayan bir gelecekte tarımdan önemli taleplerde
bulunmuştur ve bulunmaya da devam edecektir. Gelecekteki sürdürülebilirlik hedeflerini
ve çevresel düzenlemeleri karşılarken aynı zamanda gıda, yem, yakıt ve elyaf
gereksinimlerini karşılamaya devam etmek, verimlilik/üretkenlik ilkelerimiz ve
inançlarımızın yanı sıra bunları ele alan süreçlerle ilgili olarak "bizlerin" mevcut
durumumuza toplum olarak nasıl geldiğimizi sağlam bir şekilde anlamayı gerektirir. İlkel
bitki beslenmesine ilişkin ilk düşüncelerden, reçeteli ürün beslenmesine ilişkin sofistike bir
bilime kadar oldukça ilerlemiş durumdayız. Son çalışmalar, her yıl üretilen dünya gıda
arzının yarısından fazlasının mineral gübre kullanımından kaynaklandığını tahmin
etmektedir. Gübreler yalnızca mahsul verimliliği için kritik öneme sahip olmakla kalmayıp,
aynı zamanda doğru bitki beslemenin mahsul kalitesini, haşere direncini, stres toleransını
ve toprak, insan ve hayvan sağlığını iyileştirmedeki rolü de belgelenmiş durumdadır.
Uygarlığın sürdürülebilmesi için toprağın en üstteki 20 cm’lik kısmının besin durumunun
önemini gözden kaçırmak kolaydır. Zira, "Tarım yanlış giderse, başka hiçbir şeyin doğru
gitme şansı olmaz" denmiştir. Nitekim, unutmamak gerekir ki istikrarlı bir gıda arzı
olmadan istikrarlı şehirlere, okullara veya ekonomilere sahip olmanın mümkün olmadığı
tarihten açıkça görülmektedir. Genel olarak, bitki besleme ile ilgili verim ve ürün kalitesini
ve uzun vadeli sürdürülebilirliği iyileştirmek için birçok yeni olasılık vardır. Bununla
birlikte, artan gıda ve yem talepleriyle birlikte, yetersiz veya aşırı gübreleme, toprak
yorgunluğu, farklı stres faktörleri ve toprak kirliliği riski artmaktadır. Bu makalede bitki
beslemeye yönelik bazı yeni yaklaşımlar özetlenmekte, diğer yandan yakın gelecek için
önemli olduğunu düşündüğümüz yöntem ve stratejiler açıklanmaktadır. Bitki beslemeye
ilişkin verim artırıcı adımların çoğu 20. yüzyılda gerçekleştirilmiştir. Bu nedenle yeni
stratejiler güçlü bir getiri artışı sağlamaktan ziyade istikrar ve sürdürülebilirlik
sağlamaktadır