Oltu Çayı Havzası’nın Doğal Taş Potansiyeli


Creative Commons License

ÇİL V.

Geçmişten Geleceğe Oltu ve Çevresi Sempozyumu, Erzurum, Türkiye, 1 - 03 Temmuz 1998, ss.276-286

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Erzurum
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.276-286
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Erzurum İli Kuzey-kuzeydoğusunda kalan "Oltu Çayı Havzası" ve Oltu İlçe sınırları dahilinde; Bölgenin topografık şekillenmesinde ve jeomorfolojik Özelliklerini kazanmasında etkin rol oynayan, aynı zamanda yine aynı bölgenin jeolojik evrimini kararlayan tektonik hareketler (Orojenik, epinojenik ve volkanik faaliyetler). "Oltu Çayı Havzası"na çok zengin bir yeraltı potansiyeli sunmuştur. Gelişen yoğun tektonızmayla oluşan faylanmalar ve diğer süreksizlik düzlemleri boyunca Volkanik Aktivite gelişmiş; bu aktıvitenın sonucunda da, çeşitli kimyasal eriyiklerin yükselmesi ve kendilerinden yaşlı olan diğer formasyonları kesmeleri neticesinde; oldukça değişik kimyasal yapılara sahip; çok çeşitli ve geniş yüzlekier veren, yüksek rezervlli; Yarı Değerli-Değerli Siistaşları, Maden ve Cevherleşmeler ile Mermer, Granit, Kalker,...vb. yüzey kaplama malzemeleri oluşmuştur. Yöredeki yeraltı potansiyeli aynı başlıklar altında şu şekilde özetlenebilir:

I- Yarı Değerli-Değerli Süstaşları:

Bölgede; süs eşyası, dekoratif eşya ve bujiteri alanında önemli bir ekonomik yere sahip olan, çok çeşitli süstaşları oluşumları arasında: Oltutaşı, Kuvars. Ametist, Kalsedon, Akik, Agad, Lapsslazullı, Malakit, Azurit, Turkuvaz, Obsidyen ve Oniks saydabilir. Bütün bu sustaşı oluşumları bir başka çalışmada detaylı olarak ele alınmıştır.

II- Madem ve Cevherleşmeler:

Yöremizde bulunan, oldukça değişken içeriğe sahip maden ve cevherleşmeler; çeşit ve metal içeriklerine göre sıralanırsa, başlıca şu şekilde özetlemek mümkündür: Yakacaklardan Linyit; tuzlardan Halit; demirli bileşiklerden Hematit, Spekülarit, Pirit, Kalkopirit; bakırlı bileşiklerden Malakit, Azurit, Kuprit, Kalkozin, Kovellin; Çinkolu bileşiklerden Çinkoblend; Kurşunlu bileşiklerden Galen; Kromlu bileşiklerden Kromit, manganezli bileşiklerden Psilomelan ve molibdenli bileşiklerden Molibdenit. Ayrıca yörede Talk Barit, Uleksit, Muskovit, Jips,...vb. oluşumlarına rastlamak olasıdır. Yine araştırma bölgesi; doğal boya maddeleri ve değişik mineral bileşimdeki Maden Suları açısından da zengindir.

III- Yüzey Kaplama Malzemeleri:

Bölgede; çok değişik renk, ton ve desende yaklaşık 25 adet mermer sahası tespitlidir. Mermerlerin yanısıra; kireçtaşı, andezit, diyabaz, trakit, riyolit ve bazalt oluşumları da yüzey kaplama malzemesi olarak ekonomik işletilebilirlik sınırları içerisindedir. Ayrıca metamorfitlerden serpantinler de oldukça geniş yüzlükler vermektedir.

Atatürk Üniversitesi Oltu meslek Yüksekokulu bünyesinde öğretime devam eden "Taş ve Metal İşlemeciliği Programı", asıl işlevinin yanısıra, yöredeki diğer yeraltı kaynaklarının değerlendirmede de yöre halkına gerekli bi!imsel yardımları sağlamaktadır.

The Mines and the Ores:

İt is possıble to list the mines and ores, found in our region, which have highly variable content, as lignite from fuel; Halit from salt; Hemathit, Sfecülarit, Phirit, and Chaicophirit from contaınıng iron; Maiachit, Azurit, Cuprit, Chalcozin and Covellin from compaunds with copper; Chinkoblend from the compaunds whith zinc; Galen from the compaunds whit lead; Chromıt from the compaunds whit chromıum; Psilomelan from the compaunds with manganese; and Molibdenit from the compaunds molibden. Also, it ıs possible to meet Talk, Barit, Uleksit, Muskovit, Jips, and similiar formations ın the region. The research area ıs rich of naturel pigments and mineral waters vrith variable mineral compaunds.

Surface Coverins Materials:

In the region, about 25 marble areas with many variable colours, tones and desıgns have been known. Besides marbles, Chalcer, Andezit, Diyabaz, Trakit, Riyolit and bazalt formatıons as surface covering materials can economical be processed. Also, Serpantines from Metamorfits are bounteous in the area.

"Stone and Metal Processing Programme" which has been taught in Oltu Tecnical Institute, Atatürk University, besides its main fonction, provides the people of region whith the necessary scientific help benefit from the other undergraund sources.