Akademik Veri Yönetim Sistemi
Laboratuvar Hayvanları Bilimi ve Uygulamaları Dergisi, cilt.2, ss.56-62, 2022 (Hakemli Dergi)
Koksidiyoz, tavşanlarda sağlık ve performans için önemli bir hastalık olup yem alımını, yemlerin sindirilebilirliğini ve üreme
performansını etkileyen Eimeria türü parazitler tarafından oluşturulan önemli bir hastalıktır. Yüksek morbidite ve mortalite
oranlarına neden olan koksidiyoz tavşanlarda vücuda alınan Eimeria türüne göre intestinal (E. intestinalis, E. irresidua, E.
magna, E. perforans, E. media) ve hepatik koksidiyoz (E. stiedae) olarak ayrılır. Tavşanlarda hepatik koksidiyozun klinik
belirtileri anoreksiya, alopesi, ishal, ikterik mukoza zarları, letarji, asites ve vücut ağırlığında önemli kayıplardır. İntestinal
koksidiyozda ise villöz atrofinin yol açtığı besinlerin emilim bozukluğu, elektrolit dengesizliği, anemi, hipoproteinemi ve
dehidrasyon nedeniyle kilo kaybına, ishale ve ölüme neden olur. Tedavide sıkı hijyenik önlemlerle birlikte anti-koksidiyal ilaçlar
kullanılmaktadır. Ayrıca ilaçlara karşı direnç gelişmesi, yan etkiler, maliyet masrafları ve profilaktik ihtiyaçlardan dolayı son
yıllarda çeşitli bitkisel ilaçlar, probiyotikler ve prebiyotiklerin araştırma konusu olduğu görülmektedir. Anti-koksidiyal bir ilacın
etkili olabilmesi için tedavi edici özelliğinin yanı sıra proflaktik etkisinin de bulunması gerekmektedir. Bu derlemede
tavşanlarda koksidiyoz hastalığına karşı tedavi ve profilaktik amaçla araştırılan anti-koksidiyal uygulamalar hakkında güncel
bilgiler verilecektir.