Listeria monocytogenes’e Bağlı Bir Menenjit Olgusu

8. TÜRKİYE EKMUD ULUSLARARASI BİLİMSEL KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 24 - 29 Kasım 2020, cilt.8, ss.171-172

Nurdan Pür, Emine Parlak, Mehmet Parlak, Zülal Özkurt

Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik

Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Erzurum

Giriş: Listeria monocytogenes Gram-olumlu, hareketli, çomak veya kokobasil

şeklinde bir bakteridir. Sağlıklı kişilerde sık görülmeyen bir enfeksiyon

hastalığı etkenidir. Yenidoğanlar, yaşlılar, gebeler, immünosüprese hastalar

ve doku transplantasyonu yapılanlarda hayatı tehdit eden bakteriyemi ve

meningoensefalit gibi enfeksiyonlara neden olan bakteridir. Bu ileri yaşlı

olguda kronik hepatit B ve buna bağlı karaciğer sirozu gelişen Listeria

menenjiti olgusundan bahsedilecektir.

Olgu: Altmış beş yaş erkek hasta 4 gündür olan şiddetli başağrısı

39 °C’ye ulaşan ateş ve uykuya meyil şikayetleri ile acil servise başvurdu.

Özgeçmişinde 16 yıldır kronik hepatit B ve buna bağlı gelişen karaciğer

sirozu ve özefagus varisleri mevcuttu. Fizik muayenede genel durumu

orta şuuru konfüze kooperasyon sınırlı idi. Ateş 38,5 °C nabız 120/dk

tansiyon arteriyel 110/60 mm/Hg bulundu. Ense sertliği ve batında masif

splenomegali vardı. Laboratuvar değerleri beyaz küre 13.500 μl (sola

kayması vardı), hemoglobin 12,5 g/dl, trombositler 55.000/μl, CRP 135 mg/l,

sedimentasyon 45 mm/h, ALT 41 U/l ve AST 94 U/l olarak saptandı. Kan ve

idrar kültüründe üreme olmadı. Beyin omurilik sıvısı (BOS) incelemesinde

görünüm bulanık basınç artmış, biyokimyasında mikroprotein 119 mg/dl, glikoz 7 mg/dl, klorür 109 mg/dl idi. Mikroskopik bakıda 300/μl hücre

(%80 polimorfonükleer lökosit) görüldü. Hastaya seftriakson tedavisi

başlandı. Gram yaymada Gram-olumlu çomaklar görüldü. Hastanın BOS

örneklerinde herpes PCR ve mikobakteri PCR negatif sonuçlandı. Hastanın

takiplerinde ateşi düşmedi, başağrısı azalmadı. Hasta 50 yaş üstünde olması

sebebiyle tedaviye ampisilin 6x2 gr iv eklendi. BOS kültüründe Listeria

monocytogenes üredi. Seftriakson tedavisi kesilerek ampisilin tedavisine

linezolid mg eklendi. Hastanın tedavisi 21 güne tamamlandı. Üç hafta

sonunda BOS örneği berrak, biyokimyası normal ve hücre yoktu. Hasta şifa

ile taburcu edildi.

Sonuç: Listeria monocytogenes yaşlı ve immünosüprese hastalarda

mortalitesi yüksek menenjit nedenidir. Yüksek hastalık riskine sahip bireyler

çiğ veya az pişmiş hayvansal kökenli gıdalar, yıkanmamış çiğ sebzelerden

kaçınmalıdırlar. Elli yaş üstü menenjit etkenleri arasında Streptococcus

pneumoniae’dan sonra 2. sıradadır. Klinik diğer bakteriyel menenjitlerde

olduğu gibidir. BOS kültürü ile tanısı konulur. Listeria türlerinde halen

penisilin türlerine direnç belirlenmemiştir. Linezolid ile sinerjistik etkisinden

dolayı kombine edilmiştir. Listeria’lar sefalosporinlere doğal dirençlidirler.

Linezolid daptomisin tigesiklin gibi yeni antibiyotikler in vitro olarak iyi bir

etkiye sahiptir. Erken tanı ve tedavi ile mortalite ve sekel azaltılabilir.

Anahtar Kelimeler: Listeria monocytogenes, menenjit, immünosüpresyon