Yabancı Devletlerin ve Ayrılıkçı Unsurların Jön Türk Hareketi Üzerindeki Etkileri


Creative Commons License

Nişancı Ş., Karataş A.

Social Sciences Studies Journal, cilt.5, sa.45, ss.5291-5304, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 5 Sayı: 45
  • Basım Tarihi: 2019
  • Doi Numarası: 10.26449/sssj.1775
  • Dergi Adı: Social Sciences Studies Journal
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Copernicus, Root Indexing, Sobiad Atıf Dizini
  • Sayfa Sayıları: ss.5291-5304
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Osmanlı Devletinin son dönemlerinde, meşrutiyete dayalı bir yönetim oluşturmak ve anayasal düzeni sağlamak suretiyle devletin ayakta kalmasını hedefleyen Jön Türk hareketinin siyasal ve toplumsal açıdan birçok etkisi olmuştur. Bu hareket içerisinde yer alan siyasi aktörlerin faaliyetleri, hareketin desteklemiş olduğu girişimler ve hareketin düşünsel dayanakları birçok çalışmada araştırılmış ve tartışılmıştır. Ancak Osmanlı Devletinde yeni bir yönetim yapısının oluşturma hedefi taşıyan bu hareketin destekleyicileri ve kışkırtıcıları da hareketin icra ettiği faaliyetler kadar önem taşımaktadır. Bundan dolayı Jön Türk hareketine destek veren ve Jön Türklerin eylemlerinden kendi nam ve hesapları açısından olumlu ve olumsuz yönlerde çıktılar elde eden kesimlerin belirlenmesi, bu hareketin faaliyetlerinin farklı bir açıdan değerlendirilmesi ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır.

Çalışmanın odak noktasını Jön Türk hareketinin doğuşu, gelişmesi ve ihtilalci bir harekete evrilme sürecinde bu harekete destek veren yabancı ülkelerin ve ayrılıkçı unsurların belirlenmesi oluşturmaktadır. Ayrıca Osmanlı Devletinin son dönemlerinde meydana gelen önemli siyasi olaylar karşısında bu devletlerin ve ayrılıkçı unsurların vermiş oldukları tepkiler de (olumlu/olumsuz) değerlendirilmektedir. Böylelikle Jön Türk hareketi üyelerinin “devleti kurtarmak” amacıyla giriştikleri faaliyetlerin kimlerin çıkarlarına hizmet ettiği ya da kimlerin Jön Türklerin samimi ve iyi niyetli düşüncelerini ve faaliyetlerini kişisel emellerine kullandığı belirlenmeye çalışılmaktadır. Bu çaba, Osmanlı Devletinin son dönemlerini farklı bir gözle yeniden okuma fırsatına da imkân sunabilir.

Anahtar Kelimeler: Jön Türkler, Meşrutiyet, 31 Mart Vakası, II. Abdülhamid

In the last period of the Ottoman Empire, the Young Turks movement, which aimed to maintain the state by establishing a constitutional order and constitutional order, had many political and social effects. The activities of the political actors involved in this movement, the initiatives supported by the movement and the intellectual foundations of the movement have been explored and discussed in many studies. However, the supporters and instigators of this movement, which aims to create a new administrative structure in the Ottoman Empire, are as important as the activities of the movement. For this reason, identifying those who support the Young Turk movement and who get positive and negative outcomes from the actions of the Young Turks in terms of their own accounts reveals the need to evaluate the activities of this movement from a different perspective.

The focus of the study is on the emergence and development of the Young Turk movement and the identification of the foreign countries and the separatist groups that support this movement in the process of developing a revolutionary movement. In addition, the reactions (positive / negative) of these states and separatist groups in the last period of the Ottoman Empire are evaluated. In this way, it is tried to determine whether the members of the Young Turks movement serve the interests of the people or who use the intimate and well-meaning ideas and activities of the Young Turks. This effort may also allow an opportunity to re-read the last period of the Ottoman Empire.

Keywords: Young Turks, Constitutionalism, 31 March Case, II. Abdulhamid