Akademik Veri Yönetim Sistemi
67. Türkiye Milli Pediatri Kongresi, Girne, Kıbrıs (Kktc), 18 - 22 Ekim 2023, ss.106-107
Giriş: Yağ ve fruktozdan zengin beslenme, başta obezite ve diyabet olmak üzere birçok metabolik hastalığı beraberinde getirmektedir. Son yıllarda diyetin beyin fonksiyonlarını etkileyebileceği ile ilgili bilimsel çalışmalar yayınlanmaya başlamıştır. Rat modelinde yüksek fruktoz ve yüksek yağlı diyetin beyin dokusu üzerine etkisini ve ileri glikasyon son ürünleri ile ilişkisinin olup olmadığını histolojik olarak araştırmayı amaçladık.
Materyal ve Metot: Yirmi dört adet Sprague Dawley cinsi sıçan kullanıldı. Sıçanlar kontrol grubu, yüksek fruktoz grubu ve yüksek yağlı grup olmak üzere 3 gruba ayrıldı. 12 hafta boyunca kontrol grubundaki sıçanlara standart sıçan yemi verilirken, yüksek fruktozlu ve yüksek yağlı gruptaki sıçanlar sırasıyla %60 yüksek fruktozlu diyet ve %45 yüksek yağlı diyetle beslendi. Deneyin sonunda beyinleri çıkarıldı. AGE ve R-AGE ekspresyonu immünohistokimyal ve biyokimyasal olarak değerlendirildi.
Bulgular: H-E boyalı kesitlerde kontrol grubu sıçan beyinleri sağlıklı histolojik görünüm gösterdi. Yüksek fruktoz grubuna ait beyin kesitlerinde histolojik yapının bozulduğu görüldü. Özellikle mediobazal hipotalamusta glial hücrelerde anlamlı artış görüldü. Nöronlarda büzülme ve eozinofilik boyanma fark edildi, çekirdekte kromatin yoğunlaşması belirgindi. Ayrıca nöronlarda ve glial hücrelerde periselüler ödem mevcuttu. Yüksek yağ grubunda da benzer bulgular gözlendi. Glial hücreler kontrol grubuna göre artmış ancak yüksek fruktoz grubuna göre daha azdı. Genişlemiş kan damarları ve periselüler ödem mevcuttu. Yüksek yağlı grupta, çekirdekleri küçülmüş ve yoğunlaştırılmış kromatinli küçük eozinofilik nöronlar da bol miktarda gözlendi. Kontrol grubunda aksonal yapılarda AGE immün boyanması gözlenmezken, sinir hücrelerinde immün pozitif boyanma gözlendi. Yüksek fruktoz grubunun beyin kesitleri incelendiğinde AGE immün boyama pozitifliğinin kontrol ve yüksek yağ grubuna göre daha anlamlı olduğu gözlendi. Hem yüksek fruktoz hem de yüksek yağ içeren grupların hipotalamusundaki R-AGE immün boyama yoğunluğu, kontrol grubuna göre daha yüksekti. Biyokimyasal sonuçlar Tabloda verilmiştir.
Sonuç: Hem yüksek fruktoz hem de yüksek yağlı diyetle beslenme, başta hipotalamus olmak üzere beyinde değişikliklere neden olabilir ve artan ileri glikasyon son ürünleri, hasarın gelişmesinde önemli rol oynayabilir.
Anahtar Kelimeler: Beslenme, İleri glikasyon son ürünleri, Beyin, Yüksek fruktozlu beslenme, Ysüksek yağlı beslenm