Akademik Veri Yönetim Sistemi
15. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Çanakkale, Türkiye, 6 - 08 Eylül 2023, cilt.1, sa.167, ss.93-106
Amaç: Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı son yıllarda önemi git gide artan ve günümüz tarım sektörünün de içinde
bulunduğu güncel problemleri (iklim değişiklikleri, tarımsal ve çevresel kaynaklı problemler, sera gazı salınımları) kapsayan,
bu çerçevede yaşanan olumsuzlukların azaltılması yönünde hedefleri olan, ayrıca tarımda sürdürülebilir büyümeyi
gerçekleştirerek daha döngüsel bir tarımsal dönüşümü hedefleyen bir eylem planı ve aynı zamanda bir yol haritasıdır. Yapılan
çalışmanın esas amacı; Avrupa Yeşil Mutabakatı sürecini Türkiye tarımı ve İzmir ili açısından incelemek, Türkiye Tarımında
ve İzmir ili özelinde ilgili konu kapsamında Yeşil Mutabakat hakkındaki bilinç düzeyini belirleyebilmek ve bir farkındalık
yaratabilmektir. Ayrıca bu çalışmayla; Yeşil Mutabakat kapsamında Türkiye’de uygulanmakta olan tarım stratejilerini
incelemek ve mevcut bir durum değerlendirmesi yapmak amaçlanmıştır. Avrupa Yeşil Mutabakatı gibi önemli bir yeşil
dönüşüm planının özellikle ülkemiz tarımı açısından değerlendirilmesi ve Türkiye tarımı için bu yeşil dönüşümün oldukça
önemli bir yere sahip olduğunu düşündüğümüzde Avrupa Yeşil Mutabakatının bilinmesi ve farkındalık düzeyinin arttırılmasının
önemi ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda ülkemiz tarımının geleceği açısından Yeşil Mutabakat hakkındaki farkındalığın
arttırılmasına yönelik yapılacak olan çalışmalar önem arz etmektedir. Yapılan bu çalışmayla konu özelinde bir farkındalık
yaratabilmek ve literatüre katkı sağlayabilmek amaçlanmıştır.
Tasarım/Metodoloji/Yaklaşım: Yapılan çalışmanın ana materyalini; İzmir ilindeki tarımsal araştırma kurumları,
tarımsal hizmet veren kamu kurumları, tarımsal üretim yapan firmalar, üretici ve çiftçiler, tarımsal girişimciler ve sektördeki
diğer ilgili paydaşlarla yapılan yüz yüze görüşmeler ve anketler oluşturmaktadır. Tam sayım yöntemi kullanılarak yapılan anket
çalışması Likert ölçeği tipi sorularla değerlendirilmiştir. Ayrıca araştırma konusu ile ilgili daha önceden yapılmış olan bilimsel
makaleler, tezler, araştırma raporları, Tarım ve Orman Bakanlığı, TÜİK, EUROSTAT, FAO gibi ulusal ve uluslararası
kurumların istatistiklerinden elde edilmiş olan ikincil verilerden de yararlanılmıştır.
Bulgular: Yapılan bu çalışma kapsamında ilgili konuda farkındalık düzeyini belirleyebilmek ve durum tespiti
yapılabilmesi adına anketler hazırlanmış, sektördeki ilgili kurum/kuruluş, üretici ve ilgili paydaşlarla sözlü mülakatlar ve
anketler yoluyla görüşmeler sağlanmıştır. 159 kişiyle yapılan bu görüşmeler sonucunda; kişilerin ve kurumların konu
hakkındaki farkındalıklarına ve bu hususta yürütülen çalışmalar hakkındaki bilgilerine başvurulmuş ve Avrupa Yeşil
Mutabakatı hakkında Türk tarımı ve İzmir ili özelindeki farkındalık düzeyi tespit edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda ilgili
konu hakkında yürütülen birtakım tarımsal uygulamaların olduğu tespit edilse de, Avrupa Yeşil Mutabakatına Türkiye’nin
henüz başlangıç düzeyinde olması nedeniyle bu çalışmaların az sayıda olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca Yeşil Mutabakat
hakkında farkındalık düzeyinin de oldukça düşük olduğu, bu konu hakkında bilinçlendirme eğitimlerinin arttırılması gerektiği
ve Avrupa Birliğinin uygulamakta olduğu Yeşil Mutabakat eylem planının bilinmesinin ve Türkiye tarımında bu konuda
farkındalığın arttırılmasının önemli olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıyetten; sektördeki ilgili kurumların, paydaşların ve tüm
tarımla uğraşan bireylerin bu konu hakkında bilgilendirilmesinin, bu anlamda kamuoyu yaratılmasının, kitlesel iletişimin güçlü
tutulmasının ve yerel düzeyde işbirliğinin arttırılmasının gerekli olduğu da ortaya çıkmıştır.
Özgünlük/Değer: Avrupa Yeşil Mutabakatıyla hayata geçirilecek olan yeşil dönüşüm planının Türkiye tarımında ve
İzmir ilindeki farkındalığının arttırılması açısından bu çalışma önem arz etmektedir. Bu çalışma ilgili konu kapsamında bir
farkındalık yaratabilmek için yapılmış olan özgün bir çalışmadır. Bu bağlamda incelendiğinde tarım sektörü açısından bu
konuda çok az sayıda çalışma yapılmış, dolayısıyla Avrupa Yeşil Mutabakatıyla ilgili tarım sektörün de farkındalık düzeyinin
oldukça düşük olduğu gözlemlenmiştir. Yapılan bu çalışmayla bu konudaki eksikliği giderebilmek amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: İklim Değişikliği, Farkındalık, Sürdürülebilir Büyüme, Yeşil Dönüşüm, Yol Haritası