1. Uluslararası 4. Geleneksel Sağlık Çalışanları Meslek Günleri Sempozyumu, Erzurum, Türkiye, 14 - 16 Kasım 2019, ss.100-105
Ağız bakımının sağlanması ve korunması bireyin
sağlıklı beslenmesini, yaşam kalitesinin
artırılmasını ve kendini iyi hissetmesini sağlar.
Yoğun bakım ünitesinde mekanik ventilatöre bağlı
olan hastalar diğer kliniklerde bulunan hastalara
oranla ağız sağlığının korunması açısından
oldukça risklidir. Çünkü bu hastaların kullanmış
oldukları ilaçlar, oral yolla beslenememe,
endotrakeal tüpten dolayı hastanın ağzının sürekli
açık kalması ve ağız mukozasının kuruması,
endotrakeal tüpü sabitlemede kullanılan flasterler,
ağız mukozasının ve çevresinin doku bütünlüğünü
bozmasından dolayı çeşitli ağız problemlerinin
gelişmesine yol açmaktadır. Ağız florasındaki
değişiklikler ventilatörle ilişkili pnömoni (VİP)
gelişme riskinin de artmasına yol açmaktadır.
Literatürde ventilatöre bağlı hastaların
%22.8’inde Ventilatörle İlişkili Pnömoni
görüldüğü ve mortalite oranının %24-%50
arasında olduğu açıklanmaktadır. VİP’in geliştiği
durumlarda mekanik ventilasyon süresini ortalama
10 gün, yoğun bakımda kalma süresinin ise
ortalama 6.5 gün uzattığı belirtilmektedir. Yine
ventilatörle ilişkili pnömoni sebebiyle her vakada
maliyetin yaklaşık 30.000-40.000 $ arttığı
belirtilmektedir. Yoğun bakım ünitelerinde
hastalara uygulanan tedaviler, hastaların yeterli
düzeyde sıvı alımının olmaması, tedavi-bakım için
kullanılan bazı malzemeler ve solüsyonlar oral
mukozada değişikliklere sebep olmaktadır. Bu
sebeple yoğun bakım ünitelerinde tedavi gören
hasta bireylerde oral mukoza bütünlüğünün
sürdürülmesi çok önemlidir.
Ağız bakımı, yoğun bakım ünitelerinde çalışmakta
olan hemşirelerin sık sık yapması gereken
uygulamalardan biridir. Bu sebeple hemşire ağız
içinin anatomisini ve fizyolojisini yeterince bilmeli, oral mukozayı ve florasını
tanımlayabilmeli, etkili ağız bakımı için gerekli
metotları ve araç-gereçleri seçebilmeli, hastaları
ağız bakımı hakkında bilgilendirebilecek kadar
bilgi birikimine sahip olması gerekmektedir.
Ventilatöre bağlı hastaların ağız bakımını
sağlamada çeşitli malzemelerden
faydalanılmaktadır. Bu hastaların ağız içi
mukozasının korunmasında ve ağız sağlığının
devam ettirilmesinde oral kavitenin
değerlendirilmesi, uygun araç-gereç seçimi ve
kullanımı, uygun sıklıkta ve uygun metotlar ile
hastalara standart ağız bakımı uygulanması
oldukça önemlidir.