Akademik Veri Yönetim Sistemi
Diğer, ss.1-2, 2021
Emîr Nizâmeddîn Alî Şîr Nevâyî’nin, Abdurrahmân-ı Câmî’nin (ö.898/1492) isteği ve Hüseyin Baykara’nın (ö.911/1506) emri ile kaleme almış olduğu eseridir. Farsça Dîvân’ın üç nüshası bulunmaktadır. Müze nüshası, Türk ve İslam Eserleri Müzesi 1952 numaralı nüshadır. Dîbâcesinin sonu ile ilk kasidenin başı eksik olup üç minyatürü vardır, ta‘lik yazı ile yazılmış fakat yazıldığı tarihi ve yeri belirtilmemiştir. Nuruosmaniye nüshası, Nuruosmaniye kütüphanesi, 3850 numarada kayıtlıdır. (Levend 1966:10) Kemâl İbn Mahmûd Taberî tarafından 999/1590 yılında istinsah edilmiştir. Süleymaniye nüshası, Süleymaniye Kütüphanesi Hekimoğlu Ali Paşa, 632 numarada kayıtlıdır. Müstensihi ve istinsah kaydı belli değildir. Dîvân’ın, Rukneddîn Humâyûnferruh tarafından 1342/1924 yılında Dîvân-ı Emîr Nizâmeddîn Alî Şîr Nevâyî adıyla Tahran’da ilk baskısı, 1375/1956 yılında da ikinci baskısı yayımlanmıştır. Bu eserde Tuhfetü’l-efkâr adında bir kaside yer almaktadır. Bu kaside, Nevâyî’nin Emîr Hüsrev-i Dihlevî’nin Bahru’l-ebrâr, Câmî’nin Lüccetü’l-esrâr kasidelerine yazmış olduğu bir naziredir. Dîvân nüshalarında ise kaside sayısı altı adettir. Humâyûnferruh neşrine göre Dîvân, 485 gazel, 1 müseddes, 1 mersiye, 32 kıta, 59 rubai, 10 tarih, 16 tane muammadan oluşmaktadır. Gazellerin 1 tanesi 2 beyit, 5 tanesi 5 beyit, 46 tanesi 6 beyit, 253 tanesi 7 beyit, 27 tanesi 8 beyit, 139 tanesi 9 beyit, 4 tanesi 10 beyit, 10 tanesi de 11 beyittir.