NİETZSCHE’NİN İKTİDARI: GÜÇ İSTENCİ, PERSPEKTİVİST HAKİKAT VE ÜSTÜNİNSAN KAVRAMLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME


Creative Commons License

DAĞLI B., ALANKA Ö.

Memleket Siyaset Yönetim, cilt.18, sa.39, ss.250-267, 2023 (Scopus) identifier identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 18 Sayı: 39
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.56524/msydergi.1206088
  • Dergi Adı: Memleket Siyaset Yönetim
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.250-267
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, döneminin filozof, kültür eleştirmeni ve sanatçı kimliklerine haiz, çok yönlü bir entelektüel olan Friedrich Nietzsche’nin iktidar mefhumuna olan bakışını anlamlandırma çabası üzerinde duracaktır. Nietzsche eleştirdiği muteber ahlaksal nizamı ve inşa olmasını temenni ettiği yeni düzenin kerteriz noktasını güç istenci kavramı üzerinden yorumlamıştır. Ona göre gücü istemek yaşanılan hayatın olumlanması adına bir zorunluluk teşkil etmektedir. Çalışmanın odak noktası olan iktidar nosyonu Nietzsche‘nin gücü isteme fiilinden teşkil olmaktadır. Fakat bu güç istemi akla gelen ilk eylemlerden farklı olarak hakikati perspektivist bir şekilde ele alma yetisine sahip üstüninsanın bir becerisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Nietzsche kendi felsefesini her bir düşüncenin başka düşünceler yoluyla mahvolacağı, muzaffer bir idealar bütünü olarak tanımlamıştır. Ayrıca bu duruma uyum göstermeyen bireyleri sürünün bir parçası –yani hayvan ile üstüninsan arasında bir köprü görevi gören insan- olarak addederken durumu kabullenen bireyleri ise egemen ve iktidar olarak seçildiğini beyan etmiştir. Nietzsche kendi düşünce sistemini var olan tüm ahlaksal ve toplumsal değerlerin iktidarı karşısında inşa ederek yeni bir felsefi geleneğin temsilcisi konumunda yer almaktadır. Fakat onun mülahazasında tek ve biricik hakikat asla bulunmamakta aksine, hakikatin bireyin sahip olduğu perspektifler etrafında sürekli bir biçimde yeniden inşa edildiği düşüncesi yer almaktadır. Bu bağlamda Nietzsche’nin iktidar algısı, inşa ettiği kavramlar etrafında tartışılarak anlamlandırılmaya çalışılacaktır.