Çirkin Cadılıktan Güzellik Uzmanlığına Uzanan Yolda Şifacı Kadınlar

Küçük Durur E.

Global Media Journal, cilt.7, ss.85-100, 2016 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 7
  • Basım Tarihi: 2016
  • Dergi Adı: Global Media Journal
  • Derginin Tarandığı İndeksler: IBZ Online, Communication & Mass Media Index, Performing Arts Periodicals Database, Sociological abstracts, DIALNET
  • Sayfa Sayıları: ss.85-100
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kadınlar çağlar boyunca bitkisel tedavilere eşlik eden büyüsel ritüellerden oluşan şifacılık sanatının sanatçıları olmuştur. Batı toplumlarında mitolojik dönemin sonlarıyla başlayan süreçte erkek cinsinin hegemonik bir karakter kazanmasına paralel olarak kadının şifacılık uygulamaları yürütmesi bir problem olarak görülmüş ve engellenmeye başlamıştır. Fakat kadın bu niteliğini yüzyıllar süren cadı avları ve yasal/dinsel yasaklar gibi her türlü baskıya rağmen kaybetmemiş ve bugüne getirmiştir. Şifacı olduğu için cadı damgası vurulan kadının tıp bilimi içerisinde doktor olarak varlık gösterebilmesi için 20 yüzyıl geçmesi gerekmiştir. Anadolu tarihinde şifacı kadın batıdakine benzer bir cadılık serüveni yaşamamış olsa da bilimsel tıp uygulamalarında batıya paralel bir süreç yaşamıştır. Buna rağmen Anadolu kadını geleneksel tedavi pratiklerinin uygulayıcıları olarak uzun bir geçmişe sahiptir. Bu çalışmada şifacılık uygulamalarının aktörü ve bitkilerle sağaltımın her daim uzmanı olan kadının Türkiye medyasındaki konumu ele alınmış ve şifacılıktan güzellik uzmanlığına evrilen rolü sorunsallaştırılmıştır. Bu bağlamda belirlenen, ulusal televizyon kanallarındaki kadın kuşağı programlarından oluşan örneklem dahilinde bitkisel kürler konusunda uzman olan kadın ve erkek konukların söylemleri içerik analizi yöntemi ile irdelenmiş ve erkek egemen ideoloji çerçevesinde kadının şifacılık kimliğinin dönüştürülüp değersizleştirildiği ortaya konmuştur.

Cinsiyet eşitliği, cinsiyet ayrımcılığı, kadın temsili