Tarih İncelemeleri Dergisi, cilt.36, sa.2, ss.527-563, 2021 (ESCI)
Antikçağdan itibaren Karadeniz’de yelken açan gemiler için uğrak bir yer olan Amisos/Aminso(s), kuzey rüzgârlarından kısmen korunan limanına rağmen, Anadolu içlerine ulaşan ticaret yolu sayesinde yüzyıllar boyunca önemini korudu. 13’üncü yüzyılın ikinci yarısında Karadeniz’e yelken açan ve kıyılar boyunca birçok koloni kuran Cenevizler, Aminso’nun kıyısında Simisso adında, doğrudan Cenova’dan atanan bir konsolos tarafından idare edilen ticaret kolonisi kurdular.Ekonomik temeller üzerine inşa edilen koloninin nüfusu ve ticaret hacmi gün be gün arttı. 1417- 1418’de tarihi ve sebebi kesin olarak bilinmeyen bir yangın Simisso’nun sonu oldu. Yangın haberini duyan Osmanlılar önce Simisso’yu, 1419 yılında da Müslüman Samsun’u ele geçirdiler. 1420’de ise Simisso’nun surlarını temellerine kadar yıktırdılar. Cenevizler 1421-1425 yılları arasında, Simisso Kalesi’nin yeniden inşasına yönelik diplomatik girişimlerde bulunsalar da ne kale ne de koloni yeniden inşa edilemedi. Buna rağmen hem Cenevizlerin hem de diğer Latinlerin Müslüman Samsun’la olan ticari ilişkileri devam etti.
Amisos/Aminso(s), which had been a frequent destination for ships sailing in the Black Sea since antiquity, maintained its importance for centuries thanks to the trade route that reached the interior of Anatolia, despite its harbor partially protected from the north winds. The Genoese who sailed to the Black Sea in the second half of the 13th century and established many colonies along the coast, established a trading colony on the coast of Aminso, called Simisso where was administered by a consul who directly appointed from Genoa. The population and trade volume of the colony which was built on economic foundations, increased day by day. In 1417-1418, a fire, the date and cause of which is unknown, was the end of Simisso. Hearing the news of the fire, the Ottomans first captured Simisso and in 1419 the Muslim Samsun. In 1420, they had the walls of Simisso destroyed. Although the Genoese made diplomatic attempts to rebuild the Simisso Castle between 1421 and 1425, neither the castle nor the colony could be rebuilt. Despite this, the commercial relations of both Genoese and other Latins with Muslim Samsun continued.