BALIKESİR 3. TÜRK MÜZİĞİ SEMPOZYUMU, Balıkesir, Türkiye, 7 - 09 Kasım 2020, cilt.50062, sa.23, ss.67-72
CUMHURİYETİN
İLANINDAN SONRA KURULAN MUSİKİ CEMİYETLERİNİN KÜLTÜREL KİMLİĞE ETKİSİ
*Derya EROĞLU
ÖZ
Cumhuriyetin kültür politikaları,
temeli Osmanlı’da atılmış olan batılılaşma ideolojisi temelinde
oluşturulmuştur. 19. yüzyıldan itibaren tüm dünyayı etkileyen batılılaşma
hareketleri, Osmanlı’yı da etkisi altına almıştı. Osmanlı Devletinin yıkıldığı
Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan Türkiye Cumhuriyeti, batılılaşmayı
devletin resmi ideolojisi olarak kabul etmiştir. Batıyı model alarak muasır
medeniyet seviyesine ulaşılacağı düşüncesi, öncelikle kültürel alanda etkisini
göstermeye başlamıştı. O dönemde halkın okuma yazma oranının çok düşük olmasından
dolayı, işe müzik kültüründen başlamanın daha etkili olacağı düşünülmüştü. Yeni
bir kültürel kimlik oluşturma bağlamında, Osmanlı müziğinin eğitim kurumlarında
öğretilmesi ve radyoda yayınlanması yasaklanmış, halk müziğinin batı müziği
kurallarına göre çok seslendirilmesinin uygarlığın bir zorunluluğu olduğu
düşüncesi yaygınlaşmaya başlamıştı. Bu süreçte halkın bu dayatmayı
kabullenmeyişi ve kendi müziğini dinleyip icra etme isteği, Musiki
Cemiyetlerinin ortaya çıkmasına sebep olmuştur.
Bu çalışmada, erken Cumhuriyet
döneminde, Osmanlı müziğini bilinçli bir şekilde unutturma çabalarına direnç
göstermiş olan musiki cemiyetlerinin, sivil toplum kuruluşu olarak kültürel
kimliğe etkileri araştırılmıştır.
Anahtar kelimeler: Türk müziği, musiki cemiyeti, sivil toplum kuruluşu,
kültürel kimlik