The Journal of Academic Social Science, cilt.9, sa.2021, ss.1-40, 2024 (Hakemli Dergi)
SANAT VE
TASARIM DİSİPLİNLERİ AÇISINDAN MULTİDİSİPLİNER, İNTERDİSİPLİNER VE TRANSDİSİPLİNER KAVRAMI ÜZERİNE BİR
DENEME
Mustafa BULAT[1] https://orcid.org/0000-0002-2192-8508
Ramle Gül ÖZTAŞYONAR, https://orcid.org/0009-0002-8315-2247[2]
Serap
BULAT, https://orcid.org/ 0000-0001-7074-5719[3]
Öz
XX. yüzyılın başlarından itibaren, dünyamızda
toplumsal, kültürel, ekonomik ve sanatsal olarak büyük değişimler yaşanmış, XX.
yüzyılın ilkyarısıyla birlikte var olan Modern Sanat, tüm disiplinlerarası
devinimlerin, renkliliğin, yaratıldığı ve tartışıldığı bu dönemi oluşturmuştur.
Sanatçı, çağın bakış açısı ve biçemi ile döneminin ruhunu yaratılarında ortaya
koymuştur. Yüzyılımızın ve Modern Sanatın başlangıcını oluşturan Sanat Akımlarına
ve bu döneme, disiplinlerarası sanat açısından bakıldığında, kendine özgü
anlayışlar ile tanımlanırlar. Avrupa’da yaşanan zengin refah ve teknik
gelişmeler ile başlayan modern sanat hareketleriyle beraber, özellikle I. Dünya
Savaşı döneminde ve sonrasında sanatın disiplinlerarası yönü değiştirmiş, Disiplinlerarası
Modern Sanat anlayışı, bu dönemin çağdaş sanat anlayışının sanattaki
yansımalarını ortaya koymuştur. XX. yüzyılın başından itibaren yaşanan
modernizm anlayışı, tüm toplumsal ve kültürel değerlerde yaşamsal bir hal
aldığı için, çağının ve sonrasının sanatsal geleceğini de biçimlendirmiştir. Disiplinlerarası
sanat anlayışları, dönemin sanat anlayışını ve biçim dilini ortaya koymaktadır.
Sanatçı XX. yüzyılın başlangıcından itibaren, sanatsal anlayışıyla doğayı
soyutlayarak ve daha sade anlatarak, kendine özgü doğasını yeniden tasarlayıp stilize
ederek yorumlamıştır. Aynı zamanda o zamana kadar ortaya konulandan farklı olarak
doğayı disiplinlerarası anlatırken, doğayı parçalayıp yeniden tasarlayarak farklı
bir yapıya ulaştırmıştır. XX. yüzyılın başında yaşanmış olan bu modernist ve
inter disiplinler bir bakış açısı, sanat alanlarında, sıra dışı gelişmelerin
yaşanmasını neden olmuştur. Toplumsal yapıların modernleşmesi ile buna bağlı
olarak disiplinlerarası sanat ve tasarımın da anlam ve içeriğinin farklılaşması;
tüm bu elemanların bir arada dönüşerek değişmesi ve içselleştirilmesi ile
sonuçlanarak, günümüze değin sürekliliğini de
sağlamıştır. Disiplinlerarası etkileşimler, sanatçılarda felsefe olarak
da karşılıklı birbilerinden etkilenmiş, bu yaklaşım ve anlayışlar, çağımızın
genel sanat ve didiplinlerarası yaratım dilinin günümüze değin yaygınlaşmasını
sağlamıştır.
Anahtar Kelimeler: [Mh1] [H2] [H3] [H4] Disiplinlerarası Sanat, Soyutlama, İnter
Disipliner Tasarım, Modern Sanat.
[1] Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar
Fakültesi, Heykel Bölümü, mbulat@atauni.edu.tr
[2]Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar
Enstitüsü, Heykel Anasanat Dalı Lisansüstü Öğrencisi, gul.oztas98@gmail.com
[3]Araş. Gör. .Atatürk Üniversitesi, Güzel
Sanatlar Fakültesi, Heykel Bölümü, serapbulat69@gmail.com