Akademik Veri Yönetim Sistemi
Mali Çözüm, cilt.26, ss.31-48, 2016 (Hakemli Dergi)
Şirketlerin finansman sağlama teknikleri arasında önemli bir yeri olan kiralama, birçok farklı sektör ve şirket tarafından kullanılan bir araçtır. Kiralama işlemleri muhasebeleştirilirken ise işlemler, faaliyet kiralaması ve finansal kiralama olarak ikiye ayrılmakta; finansal kiralama işlemlerinden kaynaklı varlık ve yükümlülük bilançoda raporlanırken, faaliyet kiralamaları bilanço dışı işlem olarak görülmekte ve dipnot açıklamalarıyla yetinilmektedir. Dipnotlardaki veriler dikkate alınmadan, sadece mevcut raporlara bakılarak analiz yapıldığında, şirketle ilgili yanlış izlenimler elde edilecektir. Bu durum ise yıllardır üzerinde durulan ve eleştirilen bir husustur. Kiralamaların muhasebeleştirilmesiyle ilgili değişiklik yapılmasına yönelik çalışmalar, 1996 yılından itibaren başlamış, 2010 yılında, mevcut standardın değişimiyle ilgili taslak metin yayınlanmış ve uzun zaman ve çabaların sonucunda nihai halinin,13 Ocak 2016’da, IFRS16 Kiralama Standardı olarak yayınlanmasıyla sonuçlanmıştır. IFRS16, kiralamanın muhasebeleştirmesiyle ilgili tek bir model olarak, kullanım hakkı modelini uygulamaya koymaktadır. Buna göre kiracı, birtakım küçük istisnalar haricinde kullanım hakkı verilen varlığı ve kira ödemelerine ilişkin tüm borçlarını, finansal kiralama olarak aynı şekilde muhasebeleştirilmesi gerekmektedir. Kiracı açısından, finansal/ faaliyet kiralaması ayırımı sona erecektir. Çalışmamızın amacı, çok yeni olan finansal raporlama standardı IFRS 16 Kiralama Standardı ile ilgili farkındalık oluşturarak, etkileri üzerine değerlendirme yapmaktır. Bu amaçla öncelikle, özellikle 2010 yılı taslak metin çalışması sonrası yapılan çalışmalar irdelenmiş ve ardından IFRS 16 Kiralama Standardının getirdiği yenilikler ele alınmıştır. Sonuç olarak, kiralamayı kullanan tüm şirketlerin bu değişikliklerden etkileneceği, bu etkinin ise şirketin kiralamayı raporlama tercihlerine, kiralamayı kullanma yoğunluğuna ve bulunulan sektöre göre değişeceği, hatta bazı işletmelerin finansal raporlarında bu değişikliğin, önemli derecede etkileri olacağı düşünülmektedir. Ayrıca IFRS 16’nın, kiralamalarını faaliyet kiralaması olarak raporlayan kiracı işletmelerde, varlık ve yükümlülüklerinin daha güvenilir sunumunun sağlanmasına, şeffaflığın artmasına, şirketler arasındaki karşılaştırılabilirliğin artmasına, yatırımcıların, kredi derecelendirme kuruluşlarından daha güvenilir bilgi elde etmesine neden olacağı ifade edilebilir.