PANDEMİ SÜRECİNDE KENTSEL KAMUSAL ALANLARDA ORTAYA ÇIKAN DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜM

Kokarca Ş. Z., Batuhan T.

3RD INTERNATIONAL BLACK SEA MODERN SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Samsun, Türkiye, 23 - 24 Mart 2023, ss.780-799

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Samsun
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.780-799
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Covid-19 pandemi sürecinin ortaya çıkmasıyla yoğun yaşam alanları olan kentler süreçten yoğun ve çok boyutlu şekilde etkilenmiş, pandemi sürecinde ve sonrasında kent hayatının mevcut dinamikleri tartışılmaya başlanmıştır. Bu tartışmalar, kamusal alan anlayışının sorgulanmasına ve pandemi gibi kriz süreçlerine uygun planlama ve tasarım fikirlerinin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Covid-19 pandemisiyle birlikte kentsel kamusal alanları da kapsayan kısıtlama ve yasakların hayatımıza girmesi, “eski normalde” hayatın rutininde var olan alışkanlıkların yeni normal”de değişmesine, dönüşmesine ve yenilenmesine yol açmıştır. Bu değişim ihtiyacı, kalabalık insan kitlelerinin kullandığı kentsel kamusal alanlarda en yoğun şekilde hissedilmiş ve pandemi sürecinde kentsel kamusal alanların tasarımının “yeni normale” uyumlaştırılması süreci hız kazanmıştır. Kentsel kamusal alanlar, kentsel tasarım ilke ve araçlarına uygun tasarlanmamış ise, pandemi gibi fiziksel mekân kullanımının ve bu mekânların varlığının büyük önem arz ettiği kriz süreçlerinde esneyemeyen, yetersiz ve dirençsiz mekânlara dönüşebilmektedir. Özellikle kriz süreçlerinde kentlerde yaşanan toplumsal ve psikolojik sorunların en aza indirilebilmesinde kentsel kamusal alanların varlığı önemlidir. Pandemi sürecinin başlamasından bugüne kadar geçen sürede elde edilen tecrübe, kentsel kamusal alanların tasarımındaki yetersizlikleri ortaya çıkartmıştır. Kentsel kamusal alan algısı ve tanımı da bu süreçte tartışılmaya başlanmış, kamusal alan kullanımları değişmiş ve dönüşmüştür. Bu kapsamda bu çalışma pandemi sürecinde kentsel kamusal alanlarda ortaya çıkan değişim ve dönüşümü dünya örnekleri üzerinden tartışmayı amaçlamaktadır. Pandemi sonrası dönemde kentsel dirençliliği artıracak uzun vadeli ve kalıcı kentsel kamusal alan tasarımlarına ihtiyaç olduğu söylenebilir.