Akademik Veri Yönetim Sistemi
4.Uluslararası Tarım, Çevre ve Sağlık Kongresi, Aydın, Türkiye, 20 - 22 Mayıs 2021, ss.60-61
Dünyadaki toprak karbonunun % 30' unu depolayan mera arazileri; özellikle küresel ısınmanın olumsuz etkilerinin minimize edilmesinde etkili bir azaltım aracıdır. Ülkemizin de yaklaşık %18,7’sini kaplayan meralarda (14,6 milyon ha.) sürdürülebilir yönetim ilkelerine uyulmaması sonucunda bitki örtüsü aşırı tahrip olmuş ve özellikle toprak erozyonuna maruz kalmıştır. Doğal kaynaklarımızın sürdürülebilirliğini tehdit eden başta erozyon olmak üzere arazi bozulumu ve bunun son noktası çölleşmenin önüne geçilmesi son derece önem arz etmektedir. Bu bağlamda meralarda, toprak verimliliğinin önemli bir göstergesi olan toprak organik karbon miktarı önem arz etmektedir. Erzurum ili Aziziye ilçesi Özbek Mahallesi sınırlarında bulunan meralarda yapılan bu çalışmada, farklı durumdaki iki mera arazisinde toprakta (0-30 cm) tutulan karbon miktarlarının karşılaştırılması hedeflenmiştir. Mera kesimlerinin; durumları, toprağı kaplama oranları (TKO) ve rastgele yöntemle örneklenen topraklarda ise hacim ağırlığı, pH, tekstür sınıfı, kireç ve karbon miktarları belirlenmiştir. Her iki mera kesiminde de ortalama pH nötr ve hafif asidik arasındaki değerlerde tespit edilmiştir. Zayıf mera kesiminde tekstür sınıfı Tın, orta mera kesiminde ise Kili-Tın olarak bulunmuştur. Kireç miktarları bakımından her iki mera kesimi az kireçli sınıfta yer almaktadır. TKO ve organik karbon stoklarının orta sınıfta yer alan mera kesiminde zayıf sınıfta yer alan mera kesimine nazaran daha yüksek durumda olduğu belirlenmiştir. Orta durumda yer alan mera kesiminde (58,1 ton/ha) tutulan karbon miktarının zayıf durumdaki mera kesimine göre (26,3 ton/ha) yaklaşık 2,5 kat daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Bu farklılığın hatalı arazi yönetim uygulamaları ve erozyonun bir sonucu olduğu düşünülmektedir. Sonuç olarak; erozyonun önlenmesi ve özellikle tutulan karbon miktarlarının arttırılması için düzensiz, ağır ve zamansız otlatmalarla verimsizleşen meraların ıslah edilmesi önem arz etmektedir. Ayrıca mera durumunun tespitine toprak organik karbonunun da bir kalite göstergesi olarak dâhil edilebileceği önerilmektedir.
Rangelands that store 30% of the world's soil carbon; It is an effective abatement tool, especially in minimizing the negative effects of global warming. As a result of failure to comply with the principles of sustainable management in the rangelands that cover 18,7% of our country (14,6 million ha.), the vegetation has been severely damaged and especially exposed to soil erosion. It is extremely important to prevent land degradation, especially erosion, and the last point of this, desertification, which threatens the sustainability of our natural resources. In this context, soil organic carbon amount, which is an important indicator of soil fertility in rangelands, is important. In this study conducted in Erzurum province, Aziziye district (Özbek town), it was aimed to compare the amount of carbon captured in the soil (0-30 cm) in two rangeland with different conditions. Rangeland sections; conditions, canopy coverage ratio (CCR) and bulk density, pH, texture class, lime, and carbon amounts in soils sampled by random method. Average pH values were determined between neutral and slightly acidic in both rangeland areas. The texture class is found as loam in the weak rangeland part and as clay-loam in the middle rangeland part. In terms of lime amounts, both rangeland areas are included in the less lime class. It has been determined that CCR and organic carbon stocks are higher in the middle-class rangeland site compared to the poor-class rangeland site. It has been determined that the amount of carbon retained in the middle state rangeland section (58.1 ton/ha) is approximately 2.5 times higher than the lean rangeland part (26.3 ton/ha). This difference is thought to be a result of faulty land management practices and erosion. As a result; to prevent erosion and especially to increase the amount of carbon captured, it is important to improve the rangelands that become inefficient with irregular, heavy, and timeless grazing. Also, soil organic carbon can be included as a quality indicator in rangeland management plans.