10. Uluslararası Kültür ve Medeniyet Kongresi 11-12 Ağustos 2021 Erzurum, Erzurum, Türkiye, 11 - 12 Ağustos 2021, ss.106-107
Dünya medeniyet
tarihinin gelişiminde büyük rol oynayan Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetlerinde
inşaa edilen tarihi yapıların incelenmesi bu medeniyetlerin kültürünün ve
gelişiminin anlaşılması adına büyük önem arz etmektedir. Yapı malzemesi açısından ise bu yapılarda kullanılan
malzemelerin saptanması ve geliştirilmesi günümüze kadar gelen tarihi
yapılarının korunması ve saklanması adına önemlidir.
Bahsi geçen
medeniyetlerdeki tarihi yapıların büyük bir kısmında kullanılan horasan
harçları; hava kireci, tuğla, kiremit, su ve organik ve inorganik katkılar
kullanılarak üretilen bir yapı malzemesidir. Horasan harcının üretiminde kullanılan
tuğla ve kiremit dayanımı sağlarken harcın hidrolik özelliğinden dolayı da uzun
yıllar dayanıklılık sergileyebilmektedir. Horasan harcının performans
özelliklerinin geliştirilmesi amacı ile yapılan bu çalışmada harçta silis
dumanı ve atık kauçuk kullanılarak 36 aylık uzun dönem kılcal geçirimlilik, basınç
ve eğilme dayanımlarının tespiti gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla, %5 ve %10 silis dumanı ve %3; %6 ve
%9 atık kauçuk katkılı numuneler hazırlanarak üç noktalı eğilme deneyi, basınç
dayanımı deneyi ve kılcal geçirimlilik deneyleri yapılmıştır. Deney sonuçlarına
göre %5 silis dumanı katkısı; performans özelliklerini kontrole göre iyileştirirken
atık kauçuk katkısı dayanımda kayıplar meydana getirmiştir.
Examining the
historical structures built in the Roman, Byzantine, Seljuk and Ottoman
civilizations, which played a major role in the development of the history of
world civilization, is of great importance in order to understand the culture
and development of these civilizations. In terms of building materials, the
determination and development of the materials used in these structures is
important for the preservation and preservation of historical structures that
have survived until today.
Khorasan mortars
used in most of the historical buildings in the aforementioned civilizations is
a building material produced by using air lime, brick, tile, water and organic and
inorganic additives. While the brick and tile used in the production of
Khorasan mortar provide strength, it can also show durability for many years
due to the hydraulic feature of the mortar. In this study, which was carried
out with the aim of improving the performance properties of Khorasan mortar,
36-month long-term capillary permeability, compressive and flexural strengths
were determined by using silica fume and waste rubber in the mortar. For this
purpose, 5% and 10% silica fume and 3%; Three-point bending test, compressive
strength test and capillary permeability tests were carried out by preparing 6%
and 9% waste rubber added samples. According to the test results, 5% silica
fume additive; while improving the performance properties compared to the
control, the waste rubber additive caused losses in strength.