Atık Lastik Parçacıkları İlave Edilen Kumlu Zeminlerin Mikrotremor Yöntemi İle Zemin Büyütmelerinin Belirlenmesi


Çakıcı H., Özer Ç., Kocadağistan M. E., Zaimoğlu A. Ş.

2nd International Turkish World Engineering and Science Congress, Antalya, Türkiye, 7 - 10 Kasım 2019, cilt.3, sa.1, ss.318-325

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 3
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.318-325
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Zemin-yapı ilişkisinin belirlenmesi özellikle depremlerde meydana gelebilecek hasarların azaltılmasında çok önemlidir. Depremlerde yapı hasarları, üzerlerine oturduğu zemin ortamı ile zemin transfer fonksiyonu arasında ilişkiye bağlı olarak değişmektedir. Bu sebeple zemin büyütme konusu tüm inşaat mühendisi ve yer bilimcilerin ilgisini çekmektedir. Sismik dalgalar kaynaktan belirli frekans boyutlarında çıktıktan sonra, yayıldıkları ortamın bazı fiziksel özelliklerine bağlı olarak genliklerinde bir takım değişiklikler meydana gelmektedir. Genel olarak, yumuşak zeminlerde zemin transfer fonksiyonu düşük büyütme gösterirken, sert zeminlerde yüksek büyütmeler gözlenmektedir. Çalışmada farklı rölatif sıkılıklarda (% 60 ve %80) hazırlanan kötü derecelenmiş kum ve farklı oranlarda (ağırlıkça %0,5, %1,% 2) atık lastik parçacıkları kullanılmıştır. Kum zemin içerisine belirlenen oranlarda atık lastik parçacıkları ilave edilerek arazide 30 cm çapında 50 cm yüksekliğinde silindir şeklindeki kalıplara her bir rölatif sıkılıkta yerleştirilmiştir. Daha sonra mikrotremor yöntemi ile her bir silindir üzerinde 60’ar dakika ölçüm alınarak zemin büyütmeleri belirlenmiştir. Mikrotremor ölçümlerinde CMG-6TD tipi sensör kullanılmıştır. Mikrotremor sonuçları Yatay/Düşey (Nakamura) spektral oran yöntemi kullanılarak irdelenmiştir. Fourier dönüşümü ile zaman ortamındaki veriler frekans ortamına taşınarak verilerin frekans içerikleri ve genlikleri ile ilgili analizler yapılmıştır. Ölçüm ve değerlendirme aşamasında SESAME kriterleri esas alınmıştır. Karşılaştırma yapılabilmesi için zemin büyütmeleri hesaplanırken veri-işlem parametreleri sabit tutulmuştur. Yapılan deneyler sonucunda kum zeminde ilave edilen atık lastik parçacıkları zemin büyütmelerini azaltıcı yönde etkilediği gözlemlenmiştir.