GEBE HASTADA FİNGOLİMOD KESİLMESİ İLE HASTALIK REAKTİVASYONU: OLGU SUNUMU

58.ULUSAL NÖROLOJİ KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 19 - 24 Kasım 2022, ss.577

Olgu:

Giriş: Multipl skleroz (MS) demiyelinizasyon, inflamasyon ve aksonal hasarın geliştiği merkezi sinir sistemini (MSS)

etkileyen dejeneratif ve kronik otoimmün bir hastalıktır. MS çoğunlukla doğurganlık çağındaki (20-40 yaş) kadınları

etkiler. MS tanısı konan kadınlarda gebelik açısından ilaç yönetimi zordur. Bilimsel literatür, esas olarak, ya glatiramer

asetat (GA) ya da interferon beta (IFN-β) tedavisini hamile hastaların kullanılabilirken, gebelikte fingolimod veya

teriflunomid gibi teratojenite potansiyeli olduğu bilinen ilaçlardan kaçınılmalı ve kladribin, alemtuzumab veya

okrelizumab gibi ilaçlar için önerilen arınma süreleri dikkate alınmalıdır. Fingolimod MS’de 2. basamak tedavide

kullanılan sfingosin-1-fosfat reseptör agonistidir ve 307 Da'lık düşük moleküler ağırlığı ilacın plasenta bariyerini

geçmesini sağlar. Temmuz 2019'da, EMA hamilelikte fingolimod kullanımına ilişkin kısıtlamaları güncelledi ve

fingolimodun gebe kalmadan en az 2 ay önce durdurulmasını önerdi. Fingolimod ile tedavi edilirken planlanmamış

gebelik durumunda tedavi durdurulmalı ve gebelik yakından izlenmelidir. Gebelik MS ataklarına karşı koruma

sağlamaz ve sunacağımız olguda olduğu gibi bazı kadınlar fingolimodun kesilmesinden 1-4 ay sonra şiddetli MS

atakları yaşar. Aşağıda plansız gebelik nedeni ile fıngolimod tedavisi kesilen ve hastalık reaktivasonu gelişen

olgumuzu sunuyoruz.

Olgu: 31 yaşında kadın hasta 6 yıldır RRMS tanısı ile takip edilen hastanın 2017 yılında interferon beta 1a günaşırı sc

tedavisi altında iken herhangi bir atağı olmamış. 2 yıl ataksız seyreden hastanın bulanık görme, ellerde ayaklarda

uyuşma yanma, yürümede bozulma şeklinde 1 yılda 4 kez atak geçirmiş, ataklarindan tama yakin düzelmiş, 2020

şubat ayında fingolimod 0,5 mg tb 1*1 başlanmiş. 2021 aralık ayında sol gözde bulanık görme şikayeti ile bir atağı

olmuş 2022 yılı Mayıs ayına kadar başka atağı olmamış. Bu tarihte 6 haftalık plansız gebeliği olduğunu öğrenenince

fingolimodu kesmiş. Hasta gebeliğin 16. haftasında yaklaşık 1 ay önce ayaklarda, boyun ve göbekte yanma

elektriklenme hissi olmuş. 15 gün önce yürümesi iyce bozulan hastanin 1 haftadir bacaklarda güç kaybi,

yürüyememe, unutkanlik ve zihin bulanıklığı şikayetleri olmuş. Başka bir merkezde çekilen kontrastsız beyin ve

servikal MRG de beyinde her iki hemisferde, serebellumda yaygın etrafında ödem etkisi olan multipl hiperintens

plaklar servikal ve beyin plaklari görülen hastaya (Şekil 1) 5 gün 1gr/gün metilprednizolon tedavisine rağmen

şikayetlerinde düzelme olmayan hasta tarafimiza sevk edildi. Hastanın nörolojik muayensinde şur açik oryante ve

koopere PIR++/++, göz hareketlerİ her yöne serbest mfp yok, motor muayene 4/5 ile tetraparazik, duyu defisiti yok,

dört ekstremitede DTR’ler bilateral canlı, TCR bilateral ekstansör, çift taraflı destekle bile ayakta duramıyor, ataksi

mevcuttu. Hastanın klinik ve MRG bulgusu ile fingolimod rebaund düşünüldü. Hastamıza ilave 2 gün daha pulse

steroid tevaisi verildi kliniğinde belirgin düzelme olmadı. Hastaya 5 gün günaşırı plasmaferez tedavisi sonrası üst

ektremite kas gücü tam düzeldi, destekle yürüyebiliyordu. JCV antikoru negatif olan hastaya geblik 31. haftaya kadar

natalizumab tedavisi planlandı, natalizumab ilk dozu verilen hasta 10 gün sonra nöroloji poliklinik kontrolü önerilerek

taburcu edildi.

Sonuç: Sonuç olarak hamilelik isteyen ve fingolimod tedavisi kullanana kadınlarda gebelik önceden planlanmalı,

hastalık reaktivasyonunu önlemek için, tedavi hamilelikten önce 34. gebelik haftasına kadar da devam ettirilebilen

natalizumab gibi uygun tedavi seçeneği ile değiştirilmelidir.