Asos Journal, cilt.2, sa.7, ss.8-22, 2014 (Hakemli Dergi)
HENRY SPENCER MOORE
Özet
Modern Heykel Sanatının öncü sanatçılarından birisi olan H. S. Moore’un yapıtlarını yakından incelediğimizde; nesnelerin doğa düzenini koruyan organik ilkelerle, yontu sanatının temel ilkelerinin aynı anda yapıtlarına yansıtıp kullanmış olduğunu, malzemelerin karakterin tüm ağırlığını koruyan üç boyutlu temel bütüne egemen olma çabasını, sanatçının hemen hemen tüm yapıtlarında izlemek mümkündür. Sanatçı için heykellerinde kullandığı malzemeler de büyük öneme sahiptir. H. Moore ilk dönem çalışmalarında, Kiklat adaları ile Meksika kökenli Aztek ve Maya uygarlıklarının sanat örneklerinden etkilenmiştir. Çalışmalarında genellikle insanla ilgili organik özellikler hiçbir zaman eksik olmamasına rağmen, soyut açıdan bakılan çalışmalarında, kütle ve boşluk ilişkileri hep ön planda olmuştur. 20.yüzyılın başında soyut sanatın kuramcıları, sanat ve doğanın kesinlikle birbirinden ayrılması, sanat yapıtının doğal nesnelere benzememesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir. Moore’un bu anlayışa örnek olabilecek soyut işlerinin sayısı az olmuştur. O daha çok organik soyutlamalar yapmıştır. Sanatçı, soyut ve figüratif ayrımının doğru yanlış diye gösterilmeye çalışılmasının, duygusal bir yaklaşımdan kaynaklamış olduğunu ve bunu doğru bulmadığı görüşündedir.
Moore’un heykellerinde en önemli özellik, figüratif soyutlama anlayışına, hem form hem de tema açısından, farklı ve özgün bir bakış açısı getirmesidir. Sanatçıyı, kendi çağı içerisinde önemli bir yere getiren yenilikleriyle, yapıtlarını figürden uzaklaşmadan yapmış olsa bile, boşluğun kullanımı bakımından heykel sanatında öncü bir rol oynamış, boşluğa kişisel bir anlayış ve form vererek, onu kütle kadar önem verdiği bir plastik eleman gibi kullanmıştır. 1