Yakındoğu Arkeolojisinde Kudurrular ve İşlevleri Üzerine Bir Değerlendirme


Creative Commons License

Parlıtı U.

Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, cilt.11, sa.21, ss.21-48, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Kudurru, Güney Mezopotamya’da MÖ 16-12. yüzyıllar arasında krallar tarafından vasallara bağışlanan arazi sınırlarının belirlendiği yazılı ve betimleme taşıyan taşlara verilen addır. Ancak son yıllarda yapılan çalışmalar bu taşların arazileri tanımladıklarını gösterse de işlevsel olarak arazilerde kullanılmadıklarını ortaya koymaktadır. Koyu kireç taşından, 40 ile 90 cm arasında ölçülere sahip söz konusu sınır taşlarının birer kopyaları tapınaklarda saklanmaktaydı. Üç boyutlu bu taşlar yazılı ve resimli olmakla birlikte silindirik formu üst noktada sivrilmekte, kaideye doğru genişlemektedir. Kudurruların Türkçe bilimsel kaynaklarda çok az yer edinmesi, bizleri bu sınır taşlarını derinlemesine bir çalışmaya itmiştir. Bu makalede kudurruların Babil yönetiminde hangi hanedanlık döneminde ortaya çıktığı, ortaya çıkmasındaki ekonomik politikaların neler olduğu, amacının tam olarak ne olduğu, yayılım alanın nereler olduğu aktarılmaya çalışılmıştır. Kudurrular üzerine işlenen hayvanlar ve nesneler aracılığıyla, Eski Mezopotamya panteonu irdelenmeye çalışılmıştır. Ayrıca kudurruların neden sürdürülemeyerek ortadan kaldırıldığı gibi sorulara da yanıt aranmıştır.