ERZURUM İLİ SÜT SIĞIRCILIĞI İŞLETMELERİNDE BUZAĞI KAYIPLARI VE EKONOMİK ETKİLERİ


AVCIOĞLU Ü., AKSOY A., BİLGİÇ A., AKTAŞ M. S., TUNÇ M. A.

INTERNATIONAL CONFERENCE OF FOOD, AGRICULTURE, AND VETERINARY SCIENCES, Van, Türkiye, 27 - 28 Mayıs 2022, ss.358-359

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Van
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.358-359
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma ile Erzurum ili süt sığırcılığı işletmelerinde buzağı kayıpları ve il ekonomisi üzerine etkilerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışma 01-31 Mayıs 2021 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çalışma materyalini, il genelini temsil edebilecek süt sığırcılığı yapan işletmelerle yüz yüze yapılan anketler oluşturmuştur. Araştırmada popülasyondaki farklı kapasitelere sahip işletmelerin yeterince temsil edilmesini sağlamak amacıyla tabakalı örnekleme metodu kullanılarak 135 işletme çalışmaya dâhil edilmiştir. Çalışmada, buzağı kaybına neden olan faktörler dört ana başlık (gebe kalamama, atık, güç doğum, 0-6 aylık buzağılarda ölüm) altında incelenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre Erzurum ili süt sığırcılığı işletmelerinde buzağı kayıplarının %25,79 olduğu belirlenmiştir. Bu kayıpların %11,8 gebe kalamama (fertilite sorunları)’ya bağlı olduğu, 0-6 aylık buzağılarda ölüme bağlı kayıpların %9,1 olduğu, atıklara bağlı kaybın %3,54 ve güç doğuma bağlı buzağı kayıplarının ise %1,13 olduğu ortaya konmuştur. Buzağı kayıplarına neden olan 4 ana faktör arasında en etkili olarak; gebe kalamamanın olduğu (%11,8) tespit edilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre; Erzurum ilinde 2021 TÜİK verilerine göre doğurma kabiliyetine sahip iki yaş ve üzeri dişi sığır varlığı 378.381 adettir. İl genelinde buzağı kaybının %25,79 olduğu düşünüldüğünde yaklaşık 97.584 baş buzağının yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı kaybedildiği söylenebilir. 2022 yılı piyasa koşulları dikkate alındığında ortalama bir buzağının 6.000 TL olduğu değerlendirildiğinde il genelinde yıllık buzağı kaybı kaynaklı ekonomik kaybın yaklaşık 585.504.000 TL (39.830.204 USD Doları) olduğu belirlenmiştir. Erzurum ili süt sığırcılığı işletmelerindeki buzağı kayıp oranının bilinenin bir hayli üstünde olduğu tespit edilmiştir. Gerek bölge gerekse ülke ekonomisi açısından büyük kayba neden olan buzağı kayıplarının önüne geçilmesi için işletme sahiplerinin bilinçlendirilmesi, bununla birlikte yerel ve merkezi yönetimlerin gerekli önlemleri ivedi olarak alması önerilmektedir.