Akademik Veri Yönetim Sistemi
USBILIM 3RD INTERNATIONAL CONFERENCE ON EDUCATION, ECONOMY, MANAGEMENT AND SOCIAL SCIENCES, Ankara, Türkiye, 25 - 26 Aralık 2021, ss.42
Bu çalışmada Roma İmparatoru ve Stoa Okulu’nun son dönem temsilcilerinden olan filozof Marcus Aurelius’un ahlak felsefesi onun yazmış olduğu “Düşünceler” adlı eseri çerçevesinde ele alınmıştır. Çalışmanın konusunu oluşturan Marcus Aurelius’un ahlak öğretisi aslında Stoa ahlakının temellendirildiği bir öğretidir. Aurelius, Platon'un eserlerinde önemle bahsettiği kral filozofun niteliklerine uygun tek kral filozof olarak felsefe tarihinde önemli bir yere sahiptir. Aurelius’un ahlak anlayışı teorik değil daha çok pratik bir nitelik taşır. Aurelius, mensubu olduğu stoa okulunun maddeci özelliklerini benimsemek yerine ağırlıklı olarak stoa okulunun mistik yönünü işlemiş ve bununla kalmayıp kadercilik meselesini de öğretisine eklemiştir. Genel anlamda Roma Stoa felsefesinde monoteist bir anlayış dikkat çeker. Öyle ki Aurelius’un felsefesinde de bu yönde bir inanış olduğu görülür. O da çağdaşı Seneca gibi, ruhun ölümsüzlüğüne ve ölümden sonra yine tanrıya dönüş olduğuna inanır.
Aurelius insanın ne şekilde erdemli davranacağını ve bunun sonunda mutluluğu nasıl elde edeceğini Düşünceler kitabında sıklıkla belirtmiştir. O, insanın eylemlerini gerçek bir insana uygun bir şekilde kararlılıkla, abartı ve lüksten uzak, detaycı bir ciddilik, itina, özgürlük ve doğrulukla yapmaya gayret etmesi gerektiğini söyler. Nitekim Aurelius, insanın kendini bütün diğer meşguliyetlerden kurtararak her davranışını hayatının en son davranışıymış gibi yapmasını ister. O, bu davranışları mantığın prensiplerinden ayrılmaksızın ikiyüzlülük ve bencillikten öte durarak, kaderinin ona getirdiği şeylerden isteksizlik duymadan sakin ve dindar bir hayatla gerçekleştirebilir1.
Anahtar Kelimeler: Stoa Okulu, Marcus Aurelius, Ahlak Felsefesi, Mutluluk