LHAN KOMAN

Bulat M.

Kuramsal Sanat Okumaları, Caner Şengünalp,Halil Daşkesen, Editör, https://www.detayyayin.com.tr/, Ankara, ss.100-116, 2022

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2022
  • Yayınevi: https://www.detayyayin.com.tr/
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.100-116
  • Editörler: Caner Şengünalp,Halil Daşkesen, Editör
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İLHAN KOMAN

Mustafa BULAT1

Mehmet ŞAHİNKAYA2

ÖZET

XIX. Yüzyılın sonları XX. Yüzyılın başlarında ortaya çıkan hızlı teknolojik gelişmeler, savaşların ortaya çıkardığı yıkımlar, sanat ve düşünce alanlarını etkilemiş yeni estetiksel arayışların ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır (Bulat, S., Bulat, M., Aydın, B., 2014;106). Bu dönemde sanat tartışmaları yoğunlaşmış sanatın toplumsal yönü, sanatın işlevselliği sorgulanmaya başlanmıştır. İmparatorlukların parçalanması, krallıkların yok olması ve yerlerini yeni oluşumlara bırakmaları, sanat alanında da geleneksel kalıpların kırılarak yeni ve farklı tarz arayışları olarak değerlendirebileceğimiz modern sanat anlayışı egemen olmaya başlamıştır (Bulat,S., Bulat, M., Aydın, B., 2014;106). “Sanat iletişimsel bir olgudur, bir çağın kodlarını, sembollerini ve geleneklerini fiziksel hale getiren bir işaretler sistemidir” (Şengünalp, 2021: 5152). Bu bağlamda, yakın geçmişimizin hem geleneksel hem de evrensel nitelik taşıyan sanatçılardan birisi de İlhan Koman olmuştur. Sanat hayatı boyunca, insanı, doğayı, mimariyi, matematiği, geometriyi ve fizik olgularını irdelemiş, güncel teknoloji ile harmanlayarak üretim süreci içerisine giren özgün bir sanatçıdır. Kullandığı malzemeler ve bu malzemelere uyguladığı radikal yaklaşımlar, sanatçının biçim ve anlatım zenginliğinin birer göstergesidir. Haklı olarak Türk da Vinci’si ünvanıyla anılan İlhan Koman dahiyane bir biçimde bilimle sanatı bir araya getirmiş sanatın formülüze edilebilirliğini ortaya koymuştur. 1921 yılında Edirne’de doğan Koman, 1950’li yıllarda bir kırılma yaşayarak Stockholm’e yerleşmiş ve kafasındaki asıl sanat problemlerini orada ortaya koymuş ve kendisini var etmiştir. Yaşadığı gemiyi Türkiye’den gelen pek çok sığınmacı aydına ve kendisine yuva eden Koman nerede ne şekilde üretirse üretsin o Türk sanatının dahisi ve en önemli isimlerinden birisidir. Pek çok sanatçıda olduğu gibi Koman’da kendisini Türkiye sınırları dışında var etmiş ve Türk sanatına hizmet etmiştir. Eserleri dünyanın pek çok yerinde sergilenen İlhan komanın matematik ve geometriyle buluşturduğu heykelleri formülüze edilebilir niteliği ile hala hayata geçirilebilirdir. Bu onun eserlerinin bilimle muhteşem buluşmasından kaynaklanır.