IV. Uluslararası Sürdürülebilir Gelişme Çerçevesinde “Kırsal Alanlar ve Ekoloji” Kongresi (RUDESU2023) 05-06 Ekim 2023 Girne-Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyet, Girne, Kıbrıs (Kktc), 4 - 06 Ekim 2023, ss.220-237
Land Art (Arazi Sanatı)
özet
Peyzaj, mimarlık
ve heykel sanatı’nın ortak noktası olarak değerlendirilebilen Land Art (Arazi
Sanatı) 1960´ların sonun da Amerika’da doğmuş ve 1970´li yıllarda Avrupa’ya
yayılarak birçok batı ülkesini de etkisi altına almıştır.
Bu sanat
hareketi çağdaş sanatın non-art ve ya anti-form hareketleri değerlendirmesinde
avantgarde sanat bölümünde yer almaktadır. Doğada insan yaratıcılığı ve
müdahalesi olarak ortaya çıkan bu akım, geniş uygulama şekilleri ile de
sunulmuştur. Sınırları kaldırmaya çalışan Land Art sanatı aynı zamanda
galericilik ve sanatın pazarlanma düzenine karşı oluşan bir tepkidir. Land Art
akımı ile yaratılan sanat eserlerinin görselleri bazen galerilerde
sergilenseler de bu eserlerin satışı bu güne dek gerçekleştirilmemiştir.
Land Art
yapıları doğa ile sanatın değerli buluşma noktası olarak doğada
değişikliklerden etkilenmektedir, tabiata yapılan bu sanatsal müdahale zamanla
dönüştürülür ve ya yok edilebilir. Müze ve galeri duvarlarının dışında
sunularak ortaya konulan sanat, insan ve doğa arasında endüstri devrimi ve
devam eden sanayileşme döneminde barış ve düşüncenin de davetçisi olmuştur.
Amerika Birleşik
Devletleri’nde Land Art sanatının başlıca öncü ve tanınmış sanatçıları; Robert Smithson, Michael
Heizer, Alice Aycock, Christo, Nancy Holt, Mary Miss, Walter De Maria, Dennis Oppenheim,
James Turrell, Alan Sonfist, Ana Mendieta, İngiltere´de ise Richard Long, Andy
Goldsworthy dır.
XX. yüzyıl Land Art eserlerinde öncü olan
önemli sanatçı çifti Christo ve Jeanne-Claude büyük boyutta projeler ortaya
koyarak, doğanın sınırsızlığını en iyi biçimde kullanmak sureti ile çok geniş
alanlarda mimari nesneler ve yine doğal malzemeler ile doğanın kendisini
doğrudan kullanarak herkesin sanatla yakın temasta olması noktasında büyük
katkıları olmuştur. Bu sanatçı çiftinin eşsiz yapıtları halen insanların
hafızasında canlı ve ölümsüz olarak yer almış ve almaya da devam etmektedir.
Land Art sanat akımı ile, alternatif mekan arayışları, doğaya karşı
yeni bir duyarlılık getiren bu sanat
hareketleri, alternatif sanatın erken dönem sanat çalışmaları olarak kabul
görmüştür. Land sanatçılarının doğaya yaptıkları müdahaleler ile insanlığa
farklı bakış açıları kazandırmışlar ve günümüzde bu anlayışlar doğrultusunda
sanatsal üretimlere devam edilmektedir.
Anahtar kelimeler
: Sanat, Heykel, Doğa, Galeri,