J.P.SARTRE’IN VAROLUŞÇULUK ANLAYIŞINDA AHLÂKIN TEMELLERİ ÜZERİNE


Odabaş U. K.

ÖZNE, sa.36.Kitap, ss.259-271, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: ÖZNE
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Philosopher's Index
  • Sayfa Sayıları: ss.259-271
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

   J.P.SARTRE’IN VAROLUŞÇULUK ANLAYIŞINDA AHLÂKIN TEMELLERİ ÜZERİNE

                                                          Uğur Köksal Odabaş*


Özet: J.P.Sartre (1905-1980) egzistansiyalist düşüncenin önemli temsilcilerinden biridir. Egzistansiyalizm farklı düşünürlerce farklı şekilde değerlendirilse de, hepsinde ortak olan nokta, varoluşun özden önce geldiği anlayışıdır. Bu anlayışta varoluşun özden önce geldiği tek varlık insandır. Sartre’a göre de insan belli bir özle var olmamış, var olduktan sonra özünü gerçekleştirmeye çalışan bir varlıktır. İnsan özünü gerçekleştirirken hiçbir dış etki veya aşkın güç vasıtasıyla bunu yapmaz. Onun bütün edimleri özünü oluşturmaya yöneliktir. Özellikle ilkeler koyan, değerler oluşturan bir varlık olarak insan bunu gerçekleştirirken kendi dışında bir güç aramaz. Böyle bir anlayış Tanrıyı reddeden ve insan özgürlüğünü temele alan bir anlayıştır. İşte Sartre’ın egzistansiyalist anlayışında da ahlâkın temelleri olarak Tanrının reddedilişini ve insan özgürlüğünü görmemiz mümkündür.

Anahtar Kavramlar: Varoluşçuluk, ahlâk, özgürlük, Tanrı.



* Doç.Dr. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü