III. Uluslararası Türkiye-İran Dil ve Edebiyat İlişkileri Sempozyumu, Nihat Değirmenci, Editör, Demavend, İstanbul, ss.290-306, 2021
ÜLKEMİZ
KÜTÜPHANELERİNDE BULUNAN HİLÂLÎ ÇAĞATAYÎ’YE AİT “DİVAN”IN NÜSHALARININ TANITIMI
Arş. Gör. Muhammed
Furkan ŞAHİN*
15. yüzyılın
Türk soylu ünlü şairlerinden olan Hilali Çağatayi bugün sınırları İran
içerisinde yer alan Esterabad vilayetinde doğmuştur. Gençlik döneminin ilk
yıllarından itibaren zekası parlak ve hoş tabiatlı olarak anılan bu şair daha
sonraları Ali Şîr Nevaî’nin yardımlarıyla Timurlular sarayında kendine yer
edinmiştir. Kaynaklarda hayatıyla ilgili olarak verilen bilgiler sınırlı ve
tekrar eder nitelikte olan Hilâlî’nin; Şah-u Derviş, Sıfatü’l Aşıkîn ve Leylâ
vü Mecnûn adında mesnevisi; gazel, rubai ve kıtalardan oluşan bir Divanı
bulunmaktadır. Son dönemde Hilâlî ile ilgili müsteşrikler tarafından yapılan
çalışmalarda kendisinin sadece Farsça değil aynı zamanda Çağatay Türkçesi ile
Bahr-î Tavîl türünde bir eser kaleme aldığı tespit edilmiştir.
Çalışmamız
Hilâlî Çağatayî’ye ait ülkemiz kütüphanelerinde bulunan mevcut divanlarının yer
bilgilerini ve durumlarını ifade ederek tanıtmayı amaçlamaktır. Bu kapsamda
kataloglar taranmış ve yer bilgisi elde edilen nüshalarla ilgili olarak
araştırma yapılmıştır. Yerleri tespit edilen nüshaların dijital kopyaları
ilgili kütüphanelerden temin edilmiş ve incelenmiştir. İncelenen nüshalarla
ilgili tanıtım amaçlı bilgilere çalışmamız içerisinde yer verilmiştir.
*
Araştırma Görevlisi; Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Fars Dili ve
Edebiyatı Bölümü - email: furkansahin3@gmail.com ORCID: 0000-0002-1368-2827