Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt.14, sa.79, ss.37-65, 2021 (Hakemli Dergi)
Bu araştırmada, geleneksel Türk halk müziği eğitiminde âşıklık geleneğine ne düzeyde yer verildiğine ilişkin durum tespiti
yapılması amaçlanmıştır.Çalışma nitel türde olup durum tespitine yönelik bir araştırmadır. Çalışmada kullanılan desen, nitel
araştırmalarda çoğunlukla kullanıldığı bilinen Yorumlayıcı Sosyal Bilim yaklaşımıdır. Çalışmanın katılımcılarını; 4’ü Kars’ta, 5’i
Erzurum’da, 3’ü Ankara’da, 1’i İzmir’de ve 1’i İstanbul’da ikamet etmekte olan 14 âşık oluşturmaktadır.Araştırmanın verileri 2020 yılı
Kasım ve Aralık ayları arasında âşıklarla yapılan görüşmeler sonucunda elde edilmiştir.Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından
hazırlanan açık uçlu dokuz sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; geleneksel Türk halk
müziği eğitiminde âşıklık geleneğine yeterince yer verilmediği görüşünün büyük oranda hâkim olduğu anlaşılırken, daha az oranda ise
yeterli olduğu yönünde görüşler tespit edilmiştir. Görüşme sağlanan âşıklara lisans, yüksek lisans veya doktora eğitiminde kendileri ile
görüşme yapılmak üzere ve derslere davet taleplerinin çoğunun Edebiyat Fakültelerinden ve Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinden olduğu,
az sayıdaki âşığa gelen davetlerin ise mesleki müzik eğitimi verilen kurumlardan olduğu görülmektedir. Araştırma, âşıkların görüş ve
ifadeleri doğrultusunda; geleneğin önemi, topluma kültürel ve tarihi belge niteliğindeki katkıları, Türk kültürünün ve müziğinin geleceğe
taşınmasında ne kadar gerekli görüldüğü ile âşıklık geleneğinin, devletin eğitim politikaları aracılığıyla Türk eğitim sistemi içerisine
yerleştirilmesi hakkında çeşitli tespitler yapılmasına olanak sağlamıştır. Elde edilen verilerden, bu kültürün aktarılabilmesinin ve
yaşatılabilmesinin önündeki en büyük sorun olarak, âşıkların genelinde karşılaşılan (maddi sorunlar) işsizlik gerçeği olduğu
görülmektedir. Devlet denetiminde her ulusal kanalda düzenli ve zorunlu olarak âşıklık geleneğini tanıtıcı reklam, film veya müzik
programı çalışması yapılarak geleneğin tanıtımı, yaygınlaştırılması ve yaşayan âşıklara maddi kazanç yolu sağlanması önerilebilir.