Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sa.3, ss.503-522, 2020 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada 1995-2018 dönemi yıllık verileri kullanılarak Türkiye ekonomisi için beşeri sermaye, inovasyon ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki zaman serileri analiz yöntemleriyle incelenmiştir. Değişkenlerin durağanlığının tespitinde Genişle-tilmiş Dickey-Fuller ve Phillips-Perron birim kök testleri, değiş-kenler arasındaki eşbütünleşme ilişkisinin varlığı ve uzun dö-nem ilişkisinin tespitinde Johansen eşbütünleşme analizi kulla-nılmıştır. Nedensellik ilişkisinin tespitinde ise Granger neden-sellik analizi kullanılmıştır. Kurulan modele uygulanan analiz-ler sonucunda değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisinin olduğu tespit edilmiştir. Beşeri sermaye ve yeniliğin ekonomik büyüme üzerinde kısa dönemde etkisinin olmadığı ancak uzun dönemde pozitif etkisinin olduğu, sermaye yatırımlarının ve iş-gücünün hem kısa hem de uzun dönemde ekonomik büyümeyi etkilediği görülmüştür. Granger nedensellik analizi sonucunda sermaye yatırımları ve ekonomik büyüme arasında çift yönlü, işgücünden ekonomik büyümeye, işgücünden sermaye yatırım-larına, beşeri sermayeden yeniliğe doğru tek yönlü nedensellik ilişkileri tespit edilmiştir.
n this study; human capital, innovation and econo-mic growth for Turkey's economy were investigated by time se-ries analysis methods using the 1995-2018 period annual data. Real GDP per capita representing economic growth was taken as a dependent variable, domestic patent registration numbers representing innovation from independent variables, and stu-dents graduating from higher education representing the hu-man capital variable. Besides, variables of labor and capital in-vestments, which are considered as indicators of growth, are al-so included in the model. Extended Dickey-Fuller and Phillips-Perron unit root tests in determining the stability of variables, Johansen cointegration analysis in determining long term rela-tionship, the existence of a cointegration relationship between variables, were used. Granger causality analysis was used to determine the causality relationship. As a result of the analyzes applied to the model, it was determined that there is a cointeg-ration relationship between the variables. It has been observed that human capital and innovation have no effect on economic growth in the short term, but they have a positive effect in the long term, and capital investments and workforce affect eco-nomic growth both in the short and long term. As a result of the Granger causality analysis, bidirectional causality relationships between capital investments and economic growth, from the workforce to economic growth, from the workforce to capital investments, from human capital to innovation, were determi-ned.