Kronik Psikolojik Stresin Osteoporoz Patogenezindeki Rolü: İlişkili Mekanizmalar ve Potansiyal Biyobelirteçler


Akdoğan C., Bayındır F.

GERİATRİK BİLİMLER DERGİSİ, cilt.6, sa.1, ss.40-51, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 6 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.47141/geriatrik.1147586
  • Dergi Adı: GERİATRİK BİLİMLER DERGİSİ
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.40-51
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Osteoporoz, azalmış kemik kütlesi ve kemik mikromimarisinin yıkımı ile karakterize kırık riskine neden olan yaşa bağlı bir kemik hastalığıdır. Organizmalar sürekli olarak fizyolojik süreçleri etkileyen çeşitli stresli uyaranlara maruz kalırlar. Günümüzde, fiziksel stresin kemik remodelingini uyararak kemik yapısını etkilediği gösterilmiştir. Literatürde, fiziksel stresin yanı sıra kronik psikolojik stresin de çeşitli sinyal yollarıyla osteoporoz için bir risk faktörü olduğu bildirilmektedir. Hem hayvan hem de insan çalışmaları, kronik psikolojik stresin hipotalamik-hipofiz-adrenokortikal (HPA) ekseni, sempatik sinir sistemi ve diğer endokrin faktörleri dahil olmak üzere çeşitli yolları etkileyerek kemik kütlesinde azalmaya ve kemik kalitesinde bozulmaya neden olduğunu göstermektedir. Bu derlemede, osteoporoz için risk faktörü olarak kronik psikolojik stres, ilişkili mekanizmalar ve potansiyal biyobelirteçler tartışılmaktadır.