Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, cilt.19, sa.2, ss.106-115, 2021 (Hakemli Dergi)
Amaç: Tüberküloz, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir enfeksiyon hastalığı olmasına rağmen hala dünyada önde gelen ölüm nedenlerinden biri olmaya devam etmektedir. Bu nedenledir ki TB kontrolü açısından birinci basamak sağlık hizmetlerinin önemi büyüktür. Tanımlayıcı nitelikte planlanan bu çalışmada Erzurum’da hizmet verem savaş dispanserinin kayıtları üzerinden TB olgularının değerlendirilmesi amaçlandı. Yöntem: Veriler, belirtilen tarih aralığındaki arşiv kayıtlarından araştırmacı tarafından derlendi. Çalışmanın değişkenleri, Tüberkülozlu Hasta İzleme Fişi’nde (TB-06) bulunan bilgiler esas alınarak oluşturuldu. Veri analizinde (SPSS v20) programı kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edildi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 650 hastanın yaş ortalaması 40.43±19 yıl, %21.4’ü 15-24 yaş grubunda ve %59.2’sini erkekler oluşturuyordu. Hastaların %59.9’u sadece okuma-yazma biliyor ya da ilkokul düzeyinde eğitim almıştı. Ev hanımları vakaların %48.6’sını oluştururken, öğrenciler ise %16.8 idi. Kayıtlı TB olgularının %53.5’i il merkezinde ikamet etmekte ve %2.0’si yabancı uyruklu idi. Vaka sayısında 2017 yılında bir önceki yıla göre %45’lik bir artış göze çarpmaktaydı. Vakaların %55.8’inde akciğer dışı, %1.5’i ise hem akciğer hem de akciğer dışı tutulum mevcuttu. Hastaların %28.9’unda BCG skarı ve %8.4’ünde temas öyküsü vardı. Vakaların ortalama tedavi süresi 8.59±3.71 ay ve %92.9’u tedavi tamamlama ile sonuçlanmıştı. Olgu başına temaslı muayenesi ortalaması 3.94±2.67 kişi ve profilaksi uygulanan temaslı ortalaması ise 3.20±2.17 kişiydi. Sonuç: Birinci basamak kapsamında verilen hizmetlere ait kayıtların kalitesinin artırılması ve yabancı uyruklu vakalardan kaynaklanan artışın önüne geçebilmek için yeni programlar uygulamaya konulması daha etkin bir TB kontrolü sağlayabilir.