2.INTERNATIONAL MARMARA SCIENTIFIC RESEARCH AND INNOVATION CONGRESS, 19 - 20 Nisan 2022, ss.88-95
Kentsel yığılma, ekonomik performans, çevresel kalite ve sağlık harcamaları arasındaki bağlantı literatürde
giderek daha önemli hale gelmiştir. Özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde görülen çevre kalitesinde
düşüş ve sağlık durumunda kötüleşme beşeri sermaye üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır. Bu nedenle
çalışmada Güney Afrika ülkeleri olan Angola, Botsvana, Esvatini, Mozambik, Orta Afrika Cumhuriyeti ve
Namibya üzerine sağlık harcamaları, kentsel yoğunluk, emek stoku, karbon emisyon salınımı ve brüt sermaye
stokunun ekonomik büyüme üzerine etkisi araştırılmaktadır. Çalışmada kullanılan veriler Dünya Bankası veri
tabanından elde edilmiştir. Öncelikle verilerin logaritmik dönüşümü gerçekleşmiştir. Devamında Panel En
Küçük Kareler, Panel Sabit Etkiler ve Panel Rasgele Etkiler modelleri kullanılmıştır. En tutarlı modelin seçimi
için Hausman testinden faydalanılmıştır. Huasman testi sonucuna göre en tutarlı tahmini gerçekleştirecek
yöntemin Panel sabit etkiler modeli olduğu belirlenmiştir. Panel Sabit etkiler modelinden elde edilen bulgulara
göre CO2 emisyonu dışındaki serilerin milli geliri açıkladığı belirlenmiştir. Diğer bir ifadeyle brüt sermaye
stoku, emek stoku ve sağlık harcamaları milli geliri pozitif yönde etkilerken, kent nüfusunun milli geliri negatif
yönde etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca veriler arasındaki korelasyon ilişkisine bakıldığında milli gelir ile tüm
değişkenler arasında pozitif bir ilişki olduğu görülmektedir. Bu ilişkinin özellikle CO2 emisyon salınımı ve brüt
sermaye stoku ile oldukça güçlü olduğu tespit edilmiştir. Sağlık harcamaları incelendiğinde ise kent nüfusu ve
emek stoku ile negatif ilişkili olduğu görülmektedir. Ayrıca sağlık harcamalarının milli gelir, CO2 emisyon
salınımı ve brüt sermaye stoku ile pozitif ancak zayıf bir ilişki içinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
The link between urban agglomeration, economic performance, environmental quality and health expenditure has become increasingly important in the literature. Especially in underdeveloped and developing countries, low environmental quality and worsening health status harm human capital. For this reason, in this study, the effects of health expenditures, urban density, labour stock, carbon emission emissions and gross capital stock on economic growth in the South African countries Angola, Botswana, Eswatini, Mozambique, Central African Republic and Namibia are investigated. The data used in the study were obtained from the World Bank database. First, the logarithmic transformation of the data was performed. Subsequently, Panel Least Squares, Panel Fixed Effects and Panel Random Effects models are used. Hausman test was used to select the most consistent model. The Hausman test result determined that the method that would make the most consistent estimation was the panel fixed-effects model. According to the findings obtained from the panel fixed effects model, it has been determined that the series other than CO2 emissions explain the national income. In other words, it was determined that while the gross capital stock, labour stock and health expenditures affect the national income positively, the urban population affects the national income negatively. In addition, when the correlation relationship between the data is examined, it is seen that there is a positive relationship between national income and all variables. It has been determined that this relationship is quite strong, especially with CO2 emissions and gross capital stock. When health expenditures are examined, it is seen that there is a negative correlation between the urban population and labour stock. In addition, it has been concluded that there is a positive but weak relationship between national income, CO2 emissions and gross capital stock.
Keywords: Health Expenditures, National Income, South African Countries, Panel Analysis