XXVII. Ulusal Pediatrik Endokrinoloji ve Diyabet Kongresi, Antalya, Türkiye, 2 - 07 Mayıs 2023, ss.280
Giriş ve Amaçlar: Yağ ve şekerden zengin işlenmiş gıdaların yüksek tüketimi, obezite, insülin direnci, dislipidemi,
tip 2 diabetes mellitus gibi metabolik bozuklukların artan prevalansı ile ilişkilidir. Bu çalışmada, sıçan modelinde
yüksek fruktoz ve yüksek yağlı diyetin neden olduğu insülin direnci gibi metabolik bozukluklar ile ileri glikasyon
son ürünleri arasındaki ilişkiyi araştırmayı ve ayrıca pankreastaki histolojik değişiklikleri incelemeyi amaçladık.
Gereç-Yöntem: Yirmidört Sprague Dawley sıçanı kontrol, yüksek fruktoz ve yüksek yağ grubu olmak üzere rastgele üç gruba
(her grupta 8 sıçan) ayrıldı. Kontrol grubundaki ratlara normal rat kontrol diyeti verildi. Yüksek fruktoz grubunda; sıçanlar
%60 yüksek fruktozlu diyetle, yüksek yağlı grupta ise %45 yüksek yağlı diyetle beslendi. 12 hafta sonra tüm gruplardaki
sıçanlara anestezi altında ötenazi yapıldı. Biyokimyasal analiz için kan örnekleri ve histolojik inceleme için doku örnekleri
alındı. Doku bölümleri, AGE ve R-AGE ekspresyonunun saptanması için immünohistokimyasal boyama ile boyandı.
Bulgular: Biyokimyasal sonuçlar Tablo 1’de verildi. Yüksek fruktozlu diyet ve yüksek yağlı diyetle beslenen
sıçanların pankreasında hem ekzokrin hem de endokrin kesitlerde normal histolojik yapının bozulduğu gözlendi.
Yüksek fruktozlu yemle beslenen sıçanlarda adacık hücrelerinde hücre içi şişlik ve vakuolizasyon, hücreler
arası alanlarda ödem görüldü. Yağlı diyetle beslenen sıçanlarda Langerhans adacıklarında interstisyel ödem,
hücrelerde şişme ve intrasitoplazmik vakuoller gözlendi ve bazı hücrelerin çekirdekleri kayboldu. Hem yüksek
fruktoz hem de yüksek yağ gruplarında AGE ve R-AGE immünopozitifliği, kontrol grubu ile karşılaştırıldığında arttı.
Sonuç: Yüksek fruktoz ve yüksek yağlı diyet hem ekzokrin hem de endokrin pankreas hasarına yol açar ve bu hasar
yüksek AGE ve R-AGE ekspresyonu ile ilişkili olabilir