Toplumsal ve siyasal yaşamın birçok noktasında karşımıza çıkan devlet olgusu, çoğu kez Weberyen bir tanımda kullanılmaktadır. Ancak devletin gerçek anlamda nasıl tanımlanması gerektiği, hangi özelliklere sahip olduğu ve bir araç mı yoksa bütünüyle bağımsız bir aygıt mı olduğu tartışılması gereken konuların başında gelmektedirler. Nitekim bu tartışmalar, devlet olgusun ortaya çıktığından beri sürmektedir. Bu konuda birçok yaklaşımın çeşitli değerlendirmeleri bulunmaktadır.

Bu çalışma kapsamında devlete ilişkin olarak çeşitli değerlendirmeleri olan teoriler ele alınarak belli yönlerden analiz edilmiştir. Devlete ilişkin olarak yapılan analizlere farklı bir bakış açısı kazandırılmaya çalışılan bu çalışmada; devlet kuramları belli özellikleri itibariyle bir çeşit sınıflandırmaya tabi tutulmuştur. İlk olarak devlet kuramlarının toplumsal gerçeklik araştırmalarında devleti veya toplumu merkeze aldığı değerlendirilmiştir. Buradaki temel kıstas devletin belli konularda özerkliğinin olup olmadığıyla ilgilidir. Daha açık ifadesiyle devletin bir araç mı yoksa bir aktör mü olduğudur. Bu çalışma ile araştırılmaya çalışılan bir diğer önemli husus ise devlet teorilerinin toplumsal çatışmadan mı yoksa uzlaşıdan yana bir tavrının olduğudur. Bunun araştırırken kullanılan temel kıstas ise devlet kuramının, toplumsal yapı içerisindeki güç (iktidar) dağılımına ve gücün nerede olduğuna ilişkin olarak vermiş olduğu cevapta aranmaktadır. Bu çalışma ile yapılan değerlendirmeler ve ulaşılan sonuçlar devlet kuramlarına farklı bir pencereden bakmayı ve literatüre katkı sağlamayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler: Devlet Kuramları, Devlet Merkezli Yaklaşım, Toplum Merkezli Yaklaşım, Çatışma, Uzlaşı