Harrison İç Hastalıkları Prensipleri, Teoman Akçay, Editör, Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti., İstanbul, ss.1575-1590, 2022
İnsanlığın ü. büyük düşmanı vardır: Ateş, kıtlık ve savaş; bunlardan
en büyüğü, en korkun. olanı ateştir.
—William Osler, 1896
Sıtma, enfekte dişi Anopheles cinsi sivrisineklerin ısırması ile bulaşan
bir protozoon hastalığıdır. İnsanların en .nemli parazit hastalığı olan
sıtma, 3 milyar kişiyi barındıran 91 ülkede g.rülmekte ve her gün
yaklaşık 1200 kişinin .lümüne neden olmaktadır. Mortalite oranları,
son 15 yıl i.inde, bir.ok ülkede olduk.a etkili kontrol programlarının
bir sonucu olarak .nemli .l.üde azalmıştır. ABD, Kanada, Avrupa ve
Rusya’dan 50 yıl .nce elimine edilen sıtmanın yaygınlığı 1970 ve 2000
yılları arasında tropik b.lgelerin .oğunda yükselmiştir. Bu yükselişe
karşılık olarak; doğru tanı, etkili tedavi ve insektisitle muamele edilen
cibinliklere insanların ulaşımını artırmaya y.nelik .nemli yatırımlar
yapılmıştır. Bu yatırım, sıtmanın küresel yükünde .nemli bir düşüşe
neden olmuş, ancak son birka. yılda bu ilerlemenin hızı kesilmiştir. Sıtmanın
ortadan kaldırılmasını hedefleyen ülkelerin sayısı artmaktadır.
Bu iddialı hedef, antimalaryal ila.lara ve insektisitlere karşı artan diren.
nedeniyle tehdit altındadır.
Sıtma bugün, yüzyıllardır olduğu gibi, tropikal topluluklar üzerinde
ağır bir yük, endemik olmayan ülkeler i.in bir tehdit ve gezginler i.in
bir tehlike oluşturmaya devam etmektedir.