III. ULUSLARARASI TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİ SEMPOZYUMU, İstanbul, Türkiye, 20 - 22 Mayıs 2022, ss.40
Dijitalleşme, genelde eğitim-öğretim, özelde ise yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında
öğrencilerin öğrenme süreçlerini desteklemesi, iyileştirmesi ve geliştirmesi beklenen bir niteliği
haizdir. Bu kapsamda tasarlanan bu araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde
mobil uygulamaların incelenmesi ve öğrenciler açısından kullanımlarının değerlendirilmesidir.
Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden açıklayıcı durum çalışması deseni kullanılmıştır.
Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde mobil uygulamalar temelinde dijitalleşmenin
araştırıldığı bu çalışmanın veri kaynakları, doküman inceleme ve öğrenci görüşmelerinden
oluşmaktadır. Veri kaynaklarının analiz edilmesi için betimsel ve içerik analizinden
faydalanılmıştır. İlk aşamada uygulama marketlerinde yer alan mobil uygulamalardan indirilme
sayısı/popülerliğine göre 10 uygulama seçilmiş ve betimsel olarak uygulamaların içerikleri
analiz edilmiştir. Bu uygulamalar, temel olarak hangi becerilere hitap ettikleri, hedef
kazanımlar bağlamında uygulamaların nitelikleri, ara yüzleri ve kullanımları, ölçmedeğerlendirme açısından özellikleri bakımından ele alınarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın
ikinci aşamasında öğrencilerden Türkçe öğrenirken kullandıkları mobil uygulamaları
değerlendirmeleri ve uygulamalardan beklentilerini aktarmaları istenmiştir. Görüşmeler
sonucunda elde edilen bulgular üzerinde içerik analizi yapılmış kod, kategori ve temalara
ayrılmıştır. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde mobil uygulamalar çerçevesinde yapılan bu
araştırmadan öne çıkan sonuçlar arasında öğrencilerin ekseriyetle sözlük uygulamalarını
kullandıkları, diğer uygulamalar hakkında yeterince bilgi sahip olmadıkları tespit edilmiştir.
Öte yandan yabancı dil olarak Türkçe öğretimi üzerine geliştirilen uygulamaların çok boyutlu,
temel dil becerilerine dayalı öğretim anlayışını karşılama noktası yetersiz olduğu tespit
edilmiştir. Elde edilen sonuçlar bağlamında gelecekteki araştırmalar ve geliştirilecek mobil
uygulamalar için öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, dijitalleşme, mobil uygulamalar,
nitel araştırma yöntemi