Al-Farabi 4. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, 2 - 05 Mayıs 2019
Solfej eğitimi, mesleki müzik eğitiminin önemli bileşenlerinden biridir. Solfej derslerinin genel amacı;
bir ezgiyi notaya alabilmek, notaya alınmış bir ezgiyi seslendirebilmek ve belli bir amaca yönelik ezgiler
yaratabilmek gibi becerilerin öğrencilere kazandırılmasıdır. Bu konuyla ilgili yapılan araştırmalar
incelendiğinde, mesleki müzik eğitimi verilen yükseköğretim kurumlarında eğitim alan öğrencilerin
solfej becerilerinin istenilen düzeyde olmadığı görülmektedir. Bu sorunun çözümünde, farklı ülkelerde
solfej eğitiminde kullanılan ve başarılı olduğu kabul edilen “Tonal Dereceler” yönteminin etkili
olabileceği düşünülmüş ve araştırmacı tarafından bu yöntem temel alınarak bir “Solfej Dersi Öğretim
Tasarımı” hazırlanmıştır. Bu çalışmada, hazırlanmış olan bu tasarımın tanıtılması amaçlanmaktadır.
Bu tasarım, birçok öğretim tasarımı modelininin kaynağını oluşturan ADDIE modeline dayalı olarak
planlanmıştır. ADDIE modeli; analiz, tasarım, geliştirme, uygulama ve değerlendirme
basamaklarından oluşmaktadır. Bu çalışmada, tasarlanan solfej öğretiminin tamamlanmış olan analiz,
tasarım ve geliştirme basamaklarına yer verilecektir. Öğretim tasarımının analiz aşamasında,
belirlenmiş olan problemin çözümlemesi yapılmış ve öğretimin genel amaçları tanımlanmıştır. Ayrıca,
öğrencilerin bu derse ilişkin önceden var olan bilgi ve becerileri, araştırmacı tarafından hazırlanan
performans derecelendirme ölçeği ile belirlenmiş ve öğretim ihtiyaçları saptanmıştır. Tasarım
aşamasında, saptanan öğretim ihtiyaçlarına yönelik öğrenme hedefleri oluşturulmuş ve bu öğrenme
hedefleri basitten karmaşığa ilkesi göz önünde bulundurularak sıralanmış ve gruplanmıştır. Öğrenme
hedeflerini gerçekleştirmeye yönelik olarak; genel içerik ve öğretim stratejileri belirlenmiş, “ezgi
kalıpları”, “ritim dizileri” vb. alıştırmalar ve tonal yapıyı kavramaya yardımcı materyaller
hazırlanmıştır. Öğrenme hedeflerinin gerçekleşme düzeylerini ölçmeye yönelik ölçme araçları da yine
bu aşamada hazırlanmıştır. Geliştirme aşamasında ise, bir önceki basamakta belirlenen genel içerik
detaylandırılmış, hazırlanan alıştırmalar ve materyaller yeniden düzenlenmiş, ölçme-değerlendirmenin
yapılacağı haftalar belirlenmiş ve tüm bunları içeren 28 haftalık bir öğretim planı oluşturulmuştur.
Araştırmanın uygulama aşaması devam etmekte olduğundan, uygulama ve değerlendirme
basamaklarına daha sonraki çalışmalarda yer verilecektir.