Akademik Veri Yönetim Sistemi
Temel Pediatrik Epilepsi, Prof.Dr.Mehmet CANPOLAT, Editör, Akademisyen Yayınevi Kitabevi, Ankara, ss.451-464, 2024
Nöbet, nöronal fonksiyonda aşırı anormal nöro nal aktiviteden kaynaklanan paroksismal bo zukluk olarak tanımlanır. Nöronal eksitasyon ve inhibisyon arasındaki denge bozularak hiperek sitabil bir durum oluşur. Epilepsi ise akut siste mik ya da nörolojik bozukluk olmaksızın spontan gelişen tekrarlayan nöbetlerin bulunduğu kronik durumu belirtir.1 Nöronlarda ani, geçici, anor mal, senkronize elektrik deşarjı olarak tanımlan maktadır. Geçici ve istemsiz motor aktivite-bilinç kaybı ile his değişiklikleri söz konusudur. Status epileptikus ise 30 dk süren ve iyileşme olmadan ardışık iki veya daha fazla tekrar eden epileptik atağı tanımlar.1 İnsanların hayatın bir döneminde nöbet geçir me olasılığı %10 iken bunun epilepsiye dönüşme ihtimali %2 olarak bildirilmektedir. Çocuklarda insidans erişkinlerden yüksektir. Olguların yak laşık %70’i antiepileptik tedaviye yanıt verirken; %30 olgu medikal tedaviye dirençli olup bu grup ta fonksiyonel nörocerrahi yöntemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Epilepsi ve epilepsi sendromları jeneralize veya fokal-parsiyel formda karşımıza çıkabilmek 1 tedir. Beynin bir bölgesinden başlayanlar parsiyel ya da fokal, her iki hemisferden aynı anda köken alanlar ise jeneralize olarak tanımlanabilir. Jene ralize nöbetlerde yapısal lezyon ve bilinç kaybı nispeten nadirdir. Medikal tedaviye çoğunluk la yanıt verir. Parsiyel-fokal epilepside yapısal lezyon olasılığı yüksek olup; basit formda bilinç kaybı görülmezken kompleks formda bilinç kaybı eşlik etmektedir. Fokal nöbetler başka bölgelere yayılabilir ve sekonder jeneralize olabilir.² Özellikle antiepileptiklere dirençli fokal nö betlerin olduğu olgularda nöbetleri tetikleyen beyin parankiminin cerrahi olarak çıkarılması gereklidir. Cerrahi öncesi etiyolojinin belirlen mesinde görüntüleme yöntemleri oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Epilepsinin öncelikli nedenleri, nöbetlerin başlama yaşına göre farklıdır: Süt çocuğu döneminde (0-2 yaş) epilepsi se rebral anoksi, doğumsal metabolizma bozuk lukları, gelişimsel anomaliler, infeksiyon ve fa komatozlar nedeniyle olabilirken; 3-20 yaşlar arasındaki nedenleri ise daha ziyade gelişimsel anomaliler, fakomatozlar, infeksiyon, hippokam pal skleroz, travma, vasküler malformasyonlar ve primer jeneralize nöbetler olarak sınıflandı 451 Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji AD., fadimefil@yahoo.com, ORCID iD: 0000-0002-9598-8458 TEMEL PEDIATRIK EPILEPSI 452 rılabilir. Bu durumda klinik bilgi, hasta öyküsü önemlidir. İnfeksiyon, ani subaraknoid kanama, yakın travma öyküsü alınabiliyor ise rutin ince leme ve infeksiyon olgularında ek olarak kont rastlı inceleme yeterlidir. Ancak fizik muayenede deri, göz bulguları ya da ailede bilinen fakomotoz varlığında, eski febril konvülsiyon hikayesi olup, epilepsi hastası olan bireylerde, ek anomaliler, ati pik yüz görünümü, mikrosefali olgularında veya fokal EEG bulgusu veren hastalarda detaylı epi lepsi protokolüne uygun tetkik yapılması gerekir. Epilepsi incelemesinde klinik ve elektro fizyolojik bulguların görüntüleme yöntemleri ile tanımlan mış anormallikler ile uyumluluğu esastır.2,