Akademik Veri Yönetim Sistemi
XIV. Uluslararası Din Görevlileri ‘Aile ve Gençlik’ Sempozyumu, Erzurum, Türkiye, 25 Nisan 2025, ss.317-348, (Tam Metin Bildiri)
Sekülerleşme,
modernleşme süreçleriyle birlikte toplumların dini inanç ve pratiklerden
uzaklaşması olarak tanımlanmaktadır. Max Weber, modernleşmenin rasyonelleşme ve
bürokratik yapılanma ile birlikte dini otoritenin zayıflamasına yol açtığını
savunmuştur. Peter L. Berger ise sekülerleşmeyi, dini kurumların toplumsal
etkisinin azalması ve bireylerin dini inançlarının kişisel bir alana çekilmesi
olarak açıklamaktadır. Türkiye’de ise sekülerleşme, özellikle Cumhuriyet’in
kuruluşuyla birlikte devlet eliyle yürütülen modernleşme projelerinin bir
parçası olarak görülmüştür. Ancak son yıllarda, küreselleşme, eğitim düzeyinin
artması ve kentleşme gibi faktörlerin gençler arasında sekülerleşme
eğilimlerini artırdığına dair çalışmalar bulunmaktadır. Bu bağlamda, üniversite
öğrencilerinin sekülerleşme eğilimlerini incelemek, toplumsal değişim
dinamiklerini anlamak açısından oldukça önemlidir.
Bu çalışma,
Erzurum ilinde öğrenim gören üniversite öğrencilerinin sekülerleşme
eğilimlerini incelemeyi ve bu eğilimlerin demografik değişkenlerle ilişkisini
ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında, sekülerleşme eğilimlerini
ölçmek için geliştirilmiş bir ölçek kullanılarak hem online hem de yüz yüze
anket uygulanmıştır. Katılımcıların cinsiyet, yaş, aile gelir düzeyi ve mensup
olduğu dinin kutsal kitapları okuma gibi demografik özellikleri ile
sekülerleşme eğilimleri arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Bulgular,
gençlerin sekülerleşme eğilimlerinin özellikle dini inanç düzeyi ve aile gelir
düzeyi gibi faktörlerden önemli ölçüde etkilendiğini göstermektedir. Bu
çalışma, Türkiye’de gençlerin sekülerleşme süreçlerine ışık tutmayı ve bu
süreçte demografik faktörlerin rolünü anlamayı hedeflemektedir. Bu çalışma,
nicel araştırma yöntemlerinden saha araştırmasına dayalı ölçek uygulaması
kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla bu çalışma prospektif, kesitsel
ve tanımlayıcı bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini Erzurum ilindeki
üniversitelerde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde
kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak,
sekülerleşme eğilimlerini ölçmek için geliştirilmiş bir ölçek ve demografik
bilgileri içeren bir anket formu kullanılmıştır. Anket hem online hem de yüz
yüze uygulanarak veri toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS programı
kullanılarak betimsel istatistikler, t-testi, ANOVA ve korelasyon analizleri
yapılmıştır.
Araştırma
sonuçları, Erzurum'da öğrenim gören üniversite öğrencilerinin sekülerleşme
eğilimlerinin demografik özelliklerle nasıl ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır.
Bulgular, gençlikteki sekülerleşme eğilimlerinin nedenlerini ve bu eğilimlere
etki eden faktörleri açıklamaya yardımcı olmaktadır. Ayrıca, sonuçlar,
Türkiye'deki gençlik arasında sekülerleşme trendinin daha geniş bir
perspektiften anlaşılmasına katkıda bulunacaktır.
Anahtar
Kelimeler:
Sekülerleşme, Din Algısı, Gençlik, Üniversite
Secularization is commonly defined as the process by
which societies become increasingly detached from religious beliefs and
practices, often in parallel with modernization. Max Weber argued that
modernization, through rationalization and bureaucratic organization, leads to
the decline of religious authority. Peter L. Berger, on the other hand,
conceptualized secularization as the diminishing social influence of religious
institutions and the privatization of individual religious beliefs. In the
context of Turkey, secularization has traditionally been associated with the
state's modernization initiatives, particularly following the establishment of
the Republic. However, recent studies suggest that factors such as
globalization, rising education levels, and urbanization have contributed to a
growing tendency toward secularization among younger generations. Understanding
these trends is particularly important for analyzing the broader dynamics of
social change.
This study aims to examine secularization tendencies
among university students in Erzurum and to explore how these tendencies
correlate with various demographic variables. A scale developed to measure
secularization tendencies was employed, and data were collected through both
online and face-to-face surveys. The study investigates the relationship
between participants' secularization tendencies and their demographic
characteristics, including gender, age, family income level and reading the
holy books of the religion he/she belongs to. The findings indicate that
secularization tendencies among youth are significantly influenced by factors
such as level of religious belief and family income. This research seeks to
contribute to the understanding of secularization processes among young people
in Turkey, particularly by highlighting the role of demographic factors in
shaping these processes. The study was conducted using a field research-based
scale application, employing one of the quantitative research methods.
Accordingly, the research is prospective, cross-sectional, and descriptive in nature.
The study population comprises university students in Erzurum, and the sample
was selected using a convenience sampling method. Data collection tools
included a secularization tendency scale and a questionnaire containing
demographic questions. Data were gathered through both online and face-to-face
survey applications. Descriptive statistics, t-tests, ANOVA, and correlation
analyses were conducted using SPSS software.
The results demonstrate how secularization tendencies
among university students in Erzurum are associated with various demographic
factors. These findings contribute to a deeper understanding of the underlying
causes of secularization among youth and the factors that influence this trend.
Moreover, the study offers valuable insights into the broader secularization
trajectory among young people in Türkiye.
Keywords: Secularization, Religious Perception, Youth, University