Bu araştırma sosyal kimlik kuramı, sosyal mübadele kuramı ve örgütsel adalet
kuramı perspektiflerinden kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) ve örgütsel
adalet faktörlerinin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde, kamu hizmetleri
motivasyonunun (KHM) aracılık etkisinin tespit edilmesini amaçlamaktadır.
Araştırmanın örneklemi Yükseköğretim Kurulu’nun 2019 yılında yayınladığı
üniversite izleme ve değerlendirme raporlarına göre topluma hizmet ve sosyal
sorumluluk kategorisinde, üniversite sosyal sorumluluk proje sayısı alanında
birinci sırada yer alan Atatürk Üniversitesinde çalışan öğretim elemanlarından
seçilmiştir. Çalışmanın evreninden çok aşamalı örnekleme yöntemi
kullanılarak evreni temsil gücü yüksek bir örneklem grubu belirlenmiştir.
Veriler beşli Likert ölçeğine dayalı anket yöntemi ile 341 katılımcıdan
toplanmıştır. Bu verilerden yola çıkarak kullanılan ölçeklerin istatistiksel olarak
geçerlilik ve güvenilirlik analizleri yapılmıştır. Daha sonrasında yapısal eşitlik
modeli kullanılarak değişkenler arasındaki ilişkiler, doğrudan etkiler, dolaylı
etkiler, tam aracılık rolleri ve kısmi aracılık rolleri analiz edilmiştir. Anketten
elde edilen verilerin analizi neticesinde öğretim elemanlarının örgütsel adalet
ve KSS algılarının duygusal ve normatif bağlılıkları üzerinde hem doğrudan
hem de dolaylı etkilerinin olduğu belirlenmiştir. Diğer taraftan bu çalışmanın
bulguları ile örgütsel adalet ve KSS’yi örgütsel bağlılığın önemli öncül
değişkeni olarak kabul eden literatüre önemli bir katkı olarak KHM’nin aracılık
etkisi olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kamu hizmetleri motivasyonu, Kurumsal sosyal
sorumluluk, Örgütsel adalet, Örgütsel bağlılık
This research aims to determine the mediating effect that public service motivation (PSM) has on the effects from the factors of organizational justice and corporate social responsibility (CSR) from the perspectives of social identity theory, social exchange theory, and organizational justice theory. The sample of the study was selected from the academic staff of Ataturk University, which ranks first in terms of the number of university social responsibility projects in the category of community service and social responsibility according to the university monitoring and evaluation reports published in 2019 by Turkiye's Council of Higher Education. The data were collected from 341 samples using the questionnaire method based on a five-point Likert-type scale. The results from analyzing the data obtained from the questionnaire have determined faculty members' perceptions of organizational justice and CSR to have both direct and indirect effects on their emotional and normative commitment levels. Meanwhile, the findings from this study have also determined PSM to have a mediating effect, and this is an important contribution to the literature that accepts the premise of organizational justice and CSR as significant variables of organizational commitment.
Keywords: Public service motivation, Corporate social responsibility, Organizational justice, Organizational commitment