Akademik Veri Yönetim Sistemi
TURİZM İŞLETMELERİNDE FİNANSAL YÖNETİM ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR, Doç. Dr. Nilgün SANALAN BİLİCİ, Editör, Detay Yayıncılık, Ankara, ss.72-83, 2022
Küreselleşen dünyada bireylerin karşı karşıya kaldığı karar alma mekanizması
günün hemen her anında karşımıza çıkmaktadır. Ekonomik hayatı devam ettirebilmek için günlük ihtiyaçlar da dâhil olmak üzere satın alma ile ilgili unsurlarının başında finansal okuryazarlık gelmektedir. Ticaretin varlığını göstermesi hemen hemen insanlık tarihi ile birlikte ortaya çıkan takas kavramı ile birlikte anılmaktadır. Mal ve hizmetlere paha biçilmesi (Örneğin; Bir koyun için 10 tavuk
değerinin belirlenmesi) değer belirleme/kıyasının, yazının olmadığı dönemlerde
dahi yapıldığına işaret etmektedir. Bireylerin günlük yaşam içerisinden ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri ve hayatlarını devam ettirebilmeleri için almaları
gereken finansal kararlar mevcuttur. Karar mekanizmasını işletirken de birçok
soru ve seçenek arasında cevap aramak ve tercih yapmak durumunda kalınmaktadırlar. Aynı durum, işletmelerin varlıklarını sürdürmeleri içinde geçerlidir. Tedarik, gider, sürdürülebilir üretim faaliyetleri gibi bir çok durumda karar
mekanizmasının sağlıklı işleyebilmesi için, finansal planlama ve finansal planlamayı sağlıklı bir şekilde yapabilmek içinde en azından temel seviyede finansal
okuryazarlık en önemli unsurlardan biridir. Bu kararlar sadece varlığı
sürdürmek üzere değil aynı zamanda şartları iyileştirmek ya da güçlendirmek
amacı ile de kullanılmalıdır (Baysa & Karaca, 2016). Toplum öğretilerine istemsizce dâhil olan kavramlardan birisi de finansal okuryazarlık olacaktır. Takas döneminden günümüz modern ekonomik akımlarına değin gerçekleşen gelişimler
(paranın icadı, ulusal ve uluslararası ticari gelişmeler, ulaşım kolaylıkları, internet üzerinden yapılan alışverişler, kripto (şifreleme sistemi ile üretilen) paralar
ve NFT vb.) finansal okuryazarlığın gün geçtikçe artan gerekliliğini göz önüne
sermektedir.
Birçok olgu da olduğu gibi yapılan ve yapılacak çalışmalar konunun önemini belirtmek için nicelik anlamında bir ön bilgi verse de Türkiye de henüz finansal
okuryazarlık ilgili gereken ehemmiyet gösterilmemektedir. Google akademik
üzerinde finansal okuryazarlık için yapılan aramada sadece 13.700 arama sonucu karşımıza çıkarken, kavram araması İngilizce olarak (Financial Literacy) yapıldığında bu sayı 2.360.000 olarak karşımıza çıkmaktadır (Google Akademik,
2022).
Yükseköğretim Kurulu’nun finansal okuryazarlık ve dijital okuryazarlık kavramlarının yükseköğretim müfredatına eklenmesi üzerine tavsiyeleri de konunun
öneminin arttığına işaret olarak gösterilebilir. Ulusal tez merkezi sistemi tarandığında ise finansal okuryazarlık ile ilgili 147 tez yazıldığı tespit edilmiştir
(Ulusal Tez Merkezi, 2022).
Günlük yaşam içerisinde bireyler, toplumlar, küçük, orta, büyük ve küresel ölçekli işletme ve şirketler tarafından önemsenen bir kavram haline gelen finansal
okuryazarlık, finansal planlama yapabilmek için planlamanın her aşamasında en
önemli unsurlardan biridir. Kitap bölümünün bu kısmında Finansal okuryazarlık
kavramının tanımı, önemi, özellikleri, kapsamı gibi temel bilgilere yer verilmiştir.