FUTBOLCULARDA FARKLI ENERJİ SİSTEMLERİNDEYAPILAN ANTRENMANLARIN KAS OKSİJEN SATÜRASYONU VE HYPOXIA INDUCIBLEFACTOR (HIF-1) ÜZERİNE ETKİLERİNİNKARŞILAŞTIRILMASI


Creative Commons License

Atasever G.

Gazi Kitabevi, Ankara, 2023

  • Yayın Türü: Kitap / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Gazi Kitabevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Çalışmanın amacı, futbolcularda farklı enerji sistemlerinde yapılan antrenmanların kas oksijen satürasyonu ve Hypoxia incubile factor (HIF1) üzerine etkilerinin karşılaştırılmasıdır.

Yöntem: Araştırmanın çalışma ve kontrol grubu 2020-2021 sezonu T.F.F. Elit ligde mücadele eden B.B. Erzurumspor U-19 futbol takımı futbolcuları oluşturmuştur. Çalışmaya toplam 30 futbolcu katılmıştır ve rastgele yöntemle aerobik (n:10), anaerobik (n:10) ve kontrol (n:10) gruplarına ayrılmıştır. Tüm futbolcular ilk gün vücut kompozisyonu ölçümü ile aerobik test ölçümüne tabi tutuldu. Aerobik test öncesi futbolculardan dinlenik halde 5 cc kan alındıktan sonra futbolcuların aerobik test sırasındaki kas oksijen satürasyonu (smo2) ve total hemoglobin (thb) değerlerini belirlemek için 20 dakikalık kademeli artan test protokolü uygulandı. İkinci gün ise anaerobik güç testine tabi tutulmadan önce dinlenik halde 5 cc kan kan alındıktan sonra futbolcuların anaerobik test sırasındaki kas oksijen satürasyonu (smo2) ve total hemoglobin (thb) değerlerini belirlemek için 30 sn wingate anaerobik güç testi protokolü uygulandı. Daha sonra tüm katılımcılar “Research Randomizer” programı aracılığıyla rastgele yöntemle aerobik grup, anaerobik grup ve kontrol gruplarına ayrılmıştır. Futbolcular gruplara ayrıldıktan sonra takım antrenmanlarına ek olarak 8 hafta boyunca haftada 3 gün olmak üzere aerobik grup ve anaerobik grup olmak üzere toplamda 24 antrenman uygulandı. Kontrol grubuna ise herhangi bir antrenman yaptırılmadı ve sadece takım antrenmanına devam ettirildi. Verilerin analizinde SPSS v26 kullanılmış ve anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak alınmıştır.  

Bulgular: Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, futbolcuların Aerobik testler sırasında HIF değeri üzerinde gruplar arasında, ölçümler (ön test-son test) ve ölçüm*grup değişkenleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu görüldü. Futbolcuların anaerobik testler sırasında SmO2 değeri üzerinde gruplar arasında ve ölçümler (ön test-son test) değişkenleri arasında, ThB değeri üzerinde gruplar arasında, HIF değeri üzerinde gruplar arasında ve ölçümler (ön test-son test) değişkenleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu görüldü.

Sonuç: Uygulanan antrenman protokollerinin çalışma grupları üzerinde etkilerinin olduğu görülmüştür. Hem aerobik hem de anaerobik enerji sistemleri üzerinde yapılan çalışmaların  HIF-1 değerini artırdığı, Smo2 değeri üzerinde ise aerobik grup üzerinde her iki testte pozitif yönde, anaerobik grup üzerinde ise aerobik test üzerinde negatif anaerobik testte ise pozitif yönde etkisi olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Futbol, HIF-1, Kas Oksijen Satürasyonu, Enerji Sistemleri