Gazi Kitabevi, Ankara, 2023
Amaç: Çalışmanın amacı, futbolcularda
farklı enerji sistemlerinde yapılan antrenmanların kas oksijen satürasyonu ve Hypoxia incubile factor (HIF1) üzerine etkilerinin
karşılaştırılmasıdır.
Yöntem:
Araştırmanın
çalışma ve kontrol grubu 2020-2021 sezonu T.F.F. Elit ligde mücadele eden B.B.
Erzurumspor U-19 futbol takımı futbolcuları oluşturmuştur. Çalışmaya toplam 30
futbolcu katılmıştır ve rastgele yöntemle aerobik (n:10), anaerobik (n:10) ve
kontrol (n:10) gruplarına ayrılmıştır. Tüm futbolcular ilk gün vücut kompozisyonu ölçümü ile aerobik
test ölçümüne tabi tutuldu. Aerobik test öncesi futbolculardan dinlenik halde 5
cc kan alındıktan sonra futbolcuların aerobik test sırasındaki kas oksijen
satürasyonu (smo2) ve total hemoglobin (thb) değerlerini belirlemek için 20
dakikalık kademeli artan test protokolü uygulandı. İkinci gün ise anaerobik güç
testine tabi tutulmadan önce dinlenik halde 5 cc kan kan alındıktan sonra
futbolcuların anaerobik test sırasındaki kas oksijen satürasyonu (smo2) ve
total hemoglobin (thb) değerlerini belirlemek için 30 sn wingate anaerobik güç
testi protokolü uygulandı. Daha sonra tüm katılımcılar “Research Randomizer”
programı aracılığıyla rastgele yöntemle aerobik grup, anaerobik grup ve kontrol
gruplarına ayrılmıştır. Futbolcular gruplara ayrıldıktan sonra takım
antrenmanlarına ek olarak 8 hafta boyunca haftada 3 gün olmak üzere aerobik
grup ve anaerobik grup olmak üzere toplamda 24 antrenman uygulandı. Kontrol
grubuna ise herhangi bir antrenman yaptırılmadı ve sadece takım antrenmanına devam
ettirildi. Verilerin analizinde SPSS v26 kullanılmış ve
anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak alınmıştır.
Bulgular: Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre,
futbolcuların Aerobik testler sırasında HIF değeri üzerinde gruplar arasında,
ölçümler (ön test-son test) ve ölçüm*grup değişkenleri arasında istatistiksel
olarak anlamlı farklılıklar olduğu görüldü. Futbolcuların anaerobik testler
sırasında SmO2 değeri üzerinde gruplar arasında ve ölçümler (ön
test-son test) değişkenleri arasında, ThB değeri üzerinde gruplar arasında, HIF
değeri üzerinde gruplar arasında ve ölçümler (ön test-son test) değişkenleri
arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu görüldü.
Sonuç: Uygulanan antrenman protokollerinin çalışma grupları
üzerinde etkilerinin olduğu görülmüştür. Hem aerobik hem de anaerobik enerji
sistemleri üzerinde yapılan çalışmaların
HIF-1 değerini artırdığı,
Smo2 değeri üzerinde ise aerobik grup üzerinde her iki testte
pozitif yönde, anaerobik grup üzerinde ise aerobik test üzerinde negatif
anaerobik testte ise pozitif yönde etkisi olduğu bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Futbol, HIF-1, Kas Oksijen Satürasyonu, Enerji
Sistemleri