Taşıma Kapasitesi Kuramının Milli Parklarda Oluşum-Gelişim ve Modellenme Süreci ", Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 2014


GÖKTUĞ T. H., DEMİRCİOĞLU YILDIZ N., BULUT Y., DEMİR M.

Teknik Rapor, ss.1, 2014

  • Yayın Türü: Diğer Yayınlar / Teknik Rapor
  • Basım Tarihi: 2014
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Atatürk Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Doğal alanlarda, kaynak değerleri ve ziyaretçilerin memnuniyet düzeyleri bakımından rekreasyon faaliyetlerinin zararlı etkileri yıllar içerisinde endişe verici durumlara ulaşmıştır. Bu kaygıların sonucu olarak, doğal peyzaj karakteriyle ters düşecek biçimde rekreasyonel amaçlarla kullanılıp değişime uğrayan korunan alanlarda özellikle milli parklarda, kullanımların belirli sınırları aşmaması gerektiği tezi gündeme gelmiştir. Bu düşünceyi betimleyen “taşıma kapasitesi”, bir alanın uzun süreler boyunca korunması düşüncesi ile uyumlu olarak doğal alanlarda kabul edilebilir rekreasyonel kulanım yoğunluğunun derecesi olarak ifade edilmiştir.
1960’lı yıllarda gündeme gelen “rekreasyonel taşıma kapasitesi” düşüncesi son 50 yıl içerisinde fiziksel, sosyal, ekolojik ve yönetim bağlamında ele alınarak konuya farklı boyutlar kazandırılmıştır. Taşıma kapasitesi çalışmalarındaki gelişmeler neticesinde, milli parklarda koruma, kullanma ve sürdürülebilirlik dengesinin sağlanabilmesi açısından çok önemli görülen yönetim planları dahilinde birtakım ziyaretçi yönetim modelleri oluşturulmuştur. Bu çalışmanın amacı, rekreasyonel taşıma kapasitesinin gelişim sürecinin, taşıma kapasitesinin boyutlarının ve ziyaretçi yönetim modellerinin incelenmesidir. Çalışmada kapasite analizlerinin faydaları, zorlukları ve başarıya ulaşmasında etkili olan faktörler tartışılmıştır.

Impacts of recreational activities on natural reserves have reached a worrying level. As the result of this worrisome, it is suggested that use of these reserves, especially national parks, should not go beyond a certain level. Carrying capacity defining this situation is stated as the degree of acceptable recreational use density in natural areas considering long term conservation of these natural areas.
The concept of recreational carrying capacity coming out in 1960s has had different aspects in the last 50 years by gaining social, physical, ecological and economic characteristics. Some visitor management models have been put forward to provide protection, use and sustainability balance in national parks.
The aim of present study is to review development process of recreational carrying capacity, dimensions of recreational carrying capacity and visitor management models. In this study the benefits and challenges of capacity analyses and the factors which is effective in ensuring the success are discussed.