Araştırma Erzurum sulu şartlarında karabuğday (Fagophyrum esculentum Moench)’ın ot ve tohum üretiminde hasatzamanını belirlemek amacıyla 2018 ve 2019 yıllarında yürütülmüştür. Tesadüf blokları deneme deseninde üç tekerrürlü olarakyürütülen çalışmada, ot ve tohum üretimi için ayrı ayrı denemeler kurulmuştur. Ot hasatları çiçeklenme başlangıcı, yarıçiçeklenme ve tam çiçeklenme dönemlerinde; tohum hasatları ise %50 tohum olgunlaştırma, %75 tohum olgunlaştırma ve %100tohum olgunlaştırma dönemlerinde yapılmıştır. Araştırmada kuru madde verimi, bitki boyu, yaprak oranı, ham protein oranı, ADFve NDF oranı, tohum verimi, 1000-tane ağırlığı ve hasat indeksi incelenmiştir. Hasat zamanının gecikmesi kuru madde verimi,tohum verimi, bitki boyu, yaprak oranı ve otun ADF ve NDF oranını artırmıştır. En yüksek kuru madde verimi (478.4 kg/da) tamçiçeklenme, en yüksek tohum verimi (162.9 kg/da) tam olgunlaşma döneminde elde edilmiştir. Ot kalitesinde bir miktar kayıpolmasına rağmen ot için hasatların tam çiçeklenme döneminde yapılması uygun bulunmuştur. Tohum üretimlerinde isesalkımlardaki tohumların tamamen olgunlaşmasını beklemek gerekmektedir.
The research was carried out in 2018 and 2019 in order to determine the harvest stage of buckwheat (Fagophyrum esculentum Moench) in the irrigated conditions of Erzurum. In the research carried out according to the randomized complete blocks design with three replications, separate trials were established for hay and seed production. Forage harvests at the beginning of flowering, half-flowering and full-bloom stages; seed harvests at the 50% seed ripening, 75% seed ripening and 100% seed ripening stages were made. In the study, dry matter yield, plant height, leaf ratio, crude protein ratio, ADF and NDF ratio, seed yield, 1000-grain weight and harvest index were examined. The delay in harvest time increased dry matter yield, seed yield, plant height, leaf ratio and ADF and NDF ratio of the hay. The highest dry matter yield (478.4 kg da-1 ) was determined at the full flowering stage, while the highest seed yield (162.9 kg da-1 ) was obtained at the full ripening stage. Although there is some loss in hay quality, it has been found suitable for harvesting in full bloom period for hay production. In seed production, it is necessary to wait for the seeds in the panicles to mature completely.
