Uluslararası Medya ve Siyaset, İzmir, Türkiye, 15 - 17 Kasım 2007, cilt.2, ss.108-120
Sivil toplum düşüncesi ve olgusu, genel olarak, medya-siyaset ve
medya-demokrasi etkileşiminin en önemli kurucu öğelerinden birisidir. Sivil
toplum kavramı, aynı zamanda, devlet-toplum-yurttaş ilişkilerinin de demokratik
zeminini oluşturmaktadır. Bu bakımdan, söz konusu ilişkilerin yazılı basın
düzleminde izini sürmek, Türkiye yazılı basınının sivil toplum kavramıyla olan ilişkisinin
genel görünümünü saptamaya yönelik bir çaba olmanın yanı sıra, Türkiye’de
medya-demokrasi ve medya-yurttaş ilişkileri yapılanmasına yönelik de genel bir
fikir verebilir. Ne var ki, Türkiye’de sivil toplumsal dinamiklerin tarihsel
olarak geç olgunlaşmış yapısı, medya ortamının demokratikleşme süreci önündeki
ciddi engellerden biri olagelmiştir. Söz konusu yapı, Türkiye’de bireyin devlet karşısındaki tabi
kılınmışlığını ve büyük ölçüde güçsüzlüğünü simgeleyen bir sivil yoksunluklar
alanı yaratmakla kalmamış, aynı zamanda, devlet-birey ilişkisinde somutlaşan “resmi”
siyasal yurttaşlığın tarihsel açıdan onaylanmışlığının da bir ifadesi olmuştur.
Bu çalışmada, Türkiye’de sivil toplumun oluşum ve gelişim sürecinde etkili olan
bazı tarihsel / toplumsal / siyasal dinamikler, yazılı basın-sivil toplum ilişkisi bağlamında ve özel
olarak da “basın-kamu yararı”, “basın-siyasal tarafgirlik” vb. kavramlar
üzerinden kültürelci bir yaklaşımla “okunmaya” çalışılmaktadır.