SAĞLIK BILIMLERİ ALANINDA ULUSLARARASI ARAŞTIRMALAR VI, Doç. Dr. Buket Bakır, Editör, EĞİTİM YAYINEVİ, Konya, ss.7-23, 2022
Hücre içi sinyal iletimi ligand-reseptör etkileşimi sonrası hücre membranı ile çekirdek arasındaki iletişimden sorumludur. Aynı anda birçok sekonder metabolit aracılığıyla hareket ettiği bilinmektedir. Bu yolakların her birinin ayrı ayrı fonksiyonları bilinmekle birlikte iki veya daha fazla sayıda sinyal yolağı aynı hedef için etkinleşebilir. Bu etkileşimler ise hastalıkların tanısında ayraç olarak kullanılabilir. Kanser hücrelerinde normalde daha yavaş hareket eden bir sinyal yolağı hızlanabilir. Dahası etkisiz olan bir yolağı da harekete geçirebilir.
PI3K/Akt/mTOR sinyal yolağı hemen hemen tüm kanser hücrelerinde aktif bir yoldur. Akciğer kanserinde aktivitesi oldukça yüksektir. Ancak literatürde tek başlarına bir sinyal yolağı inhibisyonunun yetersiz kaldığı gösterilmiştir. Bu nedenle araştırmacılar bilinen tüm yolakları birlikte ve tek başlarına çalışmayı hedeflemektedirler. Böylece her bir kanser türünde aktivite gösteren sinyal iletim yolaklarını ayrı ayrı tanımlamak mümkün olacaktır. Böylece hedefe yönelik tedavi daha mümkün bir hale gelecektir. Calcineurin/NFAT yolu T lenfositlerin aktivite göstermelerinde bilinen primer yoldur. Bununla birlikte kanser hücrelerinde de aktivite gösterdiği son on yılda gösterilmeye başlanmıştır. Ancak henüz tam olarak hangi mekanizma üzerinden etki gösterdiği veya her kanser hücresinde aynı etkiyi gösterip göstermediği tam olarak aydınlatılamamıştır. Bu çalışmada, hem PI3K/Akt/mTOR hem de Calcineurin sinyal yolağını doğrudan hedefleyen ajanlar, potenslerin değerlendirilmesi için hücre kültürlerinde test edilmiştir. KHDAK hücre hattı olan A549 hücre hattında akt inhibitörü ve takrolimus büyüme faktörü aktivasyonuna karşı nasıl etki gösterdiği araştırılmıştır.