3. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetim Kongresi, Antalya, Türkiye, 16 - 19 Mayıs 2022, ss.22-23
Giriş ve Amaç
Literatürde yer alan çalışmalar rekreasyonel aktivitelere
katılımın bireyin fiziksel sağlığı ve genel yaşam doyumu ile pozitif ilişkili
olduğunu ortaya koymuş ancak genel olarak serbest zamanda sıkılma algısı ve
psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkiyi açıklamayı göz ardı etmiştir. Bu
nedenle, araştırmanın amacı yetişkin bireylerin serbest zamanda sıkılma
algılarının psikolojik iyi oluşun anlamlı bir yordayıcısı olup olmadığını belirlemektir.
Yöntem
Araştırmanın
çalışma grubunu Türkiye’nin farklı illerinde yaşayan ve kolayda örneklem
yöntemi seçilen 328 kadın ve 348 erkek olmak üzere toplam 676 (Ortyaş = 32.75±
13.03) yetişkin birey
oluşturmuştur. Boş Zamanlarda Sıkılma Algısı (BZSAÖ) ve Psikolojik iyi Oluş
(PİO) ölçekleri veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Verilerin analizinde temel
tanımlayıcı istatistikler, Pearson çarpım momentler çarpım korelasyonu ve çoklu
doğrusal regresyon analizi yöntemleri kullanılmıştır. Ölçeklerin iç tutarlık
katsayılarını belirlemek için Cronbach’s Alfa katsayıları hesaplanmıştır.
Bulgular
Analiz sonuçları incelendiğinde “psikolojik iyi oluş” ile serbest
zamanda sıkılma algısının “sıkılma” ve “doyumsuzluk” alt boyut ortalama
puanları arasında negatif istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunmuştur
(p<0.01). Çoklu doğrusal regresyon analizi sonucunda “sıkılmanın” ve
“doyumsuzluğun”, “psikolojik iyi oluş” ile orta düzeyde ve anlamlı bir ilişkiye
sahip olduğu tespit edilmiştir (R=.47, R2=22, p<0.01). Bu
sonuçlara göre “sıkılma” ve “doyumsuzluk” psikolojik iyi oluştaki toplam
varyansın %22’sini açıklamaktadır. Standardize edilmiş (b) katsayısı ve t değerleri
incelendiğinde göreceli önem düzeyi olarak sırasıyla doyumsuzluk ve sıkılmanın
psikolojik iyi oluşun anlamlı bir yordayıcısı olduğu ifade edilebilir
(p<0.01).
Sonuç
Sonuç olarak, serbest zamanda sıkılma algısının azaltılmasının
bireylerin psikolojik iyi oluşlarını pozitif yönde etkileyen bir faktör olduğu
ifade edilebilir. Araştırmadan elde edilen sonuçların yetişkin bireylerin
psikolojik iyi oluşlarını artırmaya yönelik çalışmalara ışık tutacağı
düşünülmektedir. Ayrıca, gelecekte yapılacak çalışmalarda serbest zaman
davranışı psikolojik iyi oluş arasındaki ilişki deneysel çalışmalar
aracılığıyla veya boylamsal çalışmalarla incelenebilir.
Anahtar
Kelimeler: Serbest zaman, sıkılma
algısı, psikolojik iyi oluş