Akademik Veri Yönetim Sistemi
Peyzaj Araştırmaları II, Prof. Dr. Öner DEMİREL,Doç. Dr. Ertan DÜZGÜNEŞ, Editör, LİVRE DE LYON 2022 - http://www.livredelyon.com, Lyon, ss.397-409, 2022
KENT VE SANAT Art and City
Mustafa BULAT1 ,(Prof. Dr.), Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Heykel Bölümü, e-mail: mbulat@atauni.edu.tr, Orcid: 0000-0002-2192-850
Serap BULAT2 1 2 (Arş. Gör.), Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Heykel Bölümü, e-mail: sbulat@atauni.edu.tr, Orcid: 0000-0001-7074-5719
ÖZET
Sanat en genel anlamıyla, insanoğlunun duygu düşünce hayal dünyasını,
soyut/somut olan biçemlerle yaratıcı kişiliğini, kullanılarak dünyayı
yeniden dönüştürülmesi eylemidir ve genellikle yaşama ve bilinmeyene
duyulan ilgi üzerine kurgular gerçekleşir. Bu ise, “Var Olan”’la “Var
Olmayan”’ın birlikte tasarımıdır. Düşüncelerin pratiğe aktarılarak, onu soyut
bir düzeyden, somut bir düzeye dönüştürmesi gibi, “Sanatsal biçim de içeriğin
maddileştirilmesidir”.1
Sanat, İnsanoğlunun kendi dünyasında yarattmış
olduğu ikinci bir gerçeklik doğa olarak varolurken, bir çok “Şey’’’i anlamaya,
çözümlemeye, yeniden “Var-Etme”’ye ve onun dayatmalarına meydan
okumaktadır. Bir başka deyişle sanat, insanın gerçekliği aşması ya da kendine
özgü bir gerçeklik yaratmasıdır. İnsanlık tarihi boyunca kültürel yaşamın bir
parçası olan sanat ve bilimde sürekli bir değişim olmuş, değişmeyen hiç bir
olgu kalmamış, yerini bir diğer yeniye bırakmak zorunda kalmıştır. Bu nedenle
bir sanat eserini değerlendirirken, sanatçının yaşam karşısındaki tutumunu,
onun iç dünyasını, kendi gerçekliğini, duygu ve düşüncelerini, yapıtlarında
plastik endişelerle birlikte tanımlamak gerekmektedir. “Gerçek, onu yaratanın
kendisi ve ve hayatıdır. Bir yapıtın ‘Gerçeklik değeri’ o yapıtı gören, dinleyen
insanların kendilerinde ve hayatlarında o yapıtın yapılabildiği değişiklik ile
1
M. S. Kagan, Güzellik Bilimi Olarak Estetik ve Sanat, Altın Kitaplar Yayınevi, Bilimsel
Sorunlar Dizisi 5 İstanbul, 1982,s.15-20
398 PEYZAJ ARAŞTIRMALARI II
ölçülmelidir”.2
Sanat yapıtlarına sanatsal niteliği kazandıran temel öğelerden
birisi de, sanatçının kendine özgü biçim dilidir. “Sanat yapıtı üreten insanoğlu,
sanatsal kalitede olmayan gerçeklikleri belirleyerek, onların var oldukları
gerçekten ve yer aldıkları ortamdan alıp başka bir dizge içinde yeniden ele
alarak yorumlar”.3